Ik heb het op deze pagina’s al heel vaak gehad over normale en afwijkende groei, over uitsluitende borstvoeding, over voeden op verzoek en over (de overgang naar) vast voedsel. Voorbeelden onderaan in het kadertje. Waar ik het deze keer eens speciaal over wil hebben is kinderen waarvan men zegt dat ze niet goed groeien en daarom meer ander eten moeten krijgen of eerder moeten beginnen met vast voedsel of die ”maar eens goed honger moeten krijgen want dan eten ze wel”.
Ten eerste en laatste: jij moet helemaal niks. Er is niemand die jou kan vertellen wat jij en je kind moeten doen of laten op het punt van voeding. Er staat namelijk nergens in het Burgerlijk Wetboek of het Wetboek van Strafrecht wat jij moet doen of laten, wat je kind moet doen of laten en welke mensen jou moeten vertellen wat jij en je kind moeten doen en laten op het punt van voeding. Er komt geen enge minister of een BOA bij je kijken of je de goede keuzes maakt. Er is geen wet die voorschrijft wat jij en je kind moeten als het op eten aankomt. Ik kan het niet vaak genoeg benadrukken: zorgverleners kunnen je adviseren en aanraden, maar ze kunnen je niet voorschrijven wat je moet doen.
De gemiddelde zorgverlener waar jij en je kind mee te maken hebben (en die de neiging hebben jou te willen voorschrijven wat je moet doen) hebben in hun opleiding bar weinig geleerd over hoe een mensenkind in elkaar zit, hoe hij werkt en en wat hij wanneer nodig heeft. Gek idee, hè, dat de mensen die je willen vertellen wat je moet doen of laten over het algemeen geen idee hebben waar ze mee bezig zijn. Die minister op de foto had ook geen idee waar hij het over had toen hij het magische trio wilde voorschrijven wat ze moesten doen en vooral laten. Hij zat maar wat te vissen eigenlijk. De mensen waar jij denkt goede informatie en adviezen van te kunnen krijgen doen ook maar wat. Een flink deel van hun eigen informatie komt uit de koker van de zuigelingen- en kindervoeding industrie. Het zal je wellicht verbazen dat die industriëlen niet de gezondheid van jouw allerliefste voor ogen hebben met hun producten, maar vooral en bovenal de gezondheid van hun portemonnee en die van hun aandeelhouders. De gemiddelde doorsnee, mainstream, diëtist danst naar de pijpen van het Voedingscentrum en die naar die van de Gezondheidsraad. Beide instellingen staan sterk onder invloed van de zuigelingen- en kindervoeding industrie. Geen van beide instellingen heeft verstand van borstvoeding en maar bar weinig van de werkelijke voedingsbehoeften van het jonge kind. En die lui moeten jou dan gaan vertellen wat jij en je kind moeten doen of laten? Dacht het niet.
Maar wat dan? Uitgangspunt van alle vormen van advisering zou kennis omtrent het mensenkind, zijn fysiologie en zijn werkelijke behoeften moeten zijn. We kunnen daar achter komen door te onderzoeken wat voor een soort wezen dat mensenkind is, biologisch gezien.
Biologisch gezien is de mens een draagling, een zoogdier en wel van de soort die hun jong gedurende langere tijd dicht tegen het lichaam houdt en bijna non-stop voedt, net als onze naasten, de mensapen. Onze melk is van een samenstelling die er ook op wijst dat onze kinderen een vrijwel voortdurende aanvoer van die melk nodig hebben. Tot slot zie je bij de meeste zoogdieren dat zij uitsluitend de melk van hun moeder als voeding hebben tot ongeveer de gemiddelde leeftijd waarop bij die soort het melkgebit begint door te komen. Bij de mens is dat in de loop van het tweede halve levensjaar. Vervolgens krijgt het jong van de meeste grotere zoogdieren moedermelk en vast voedsel naast elkaar tot ongeveer de gemiddelde leeftijd van het wisselen van het gebit. Bij de mens is dat rond een jaar of 6-7. Andere rekenmodellen, bijvoorbeeld naar de duur tot de puberteit en de rijping van het immuunsysteem wijzen naar een speenleeftijd tussen de 2-2,5 en 4-5 jaar. In de eerste periode van het vaste voedsel moet de darm nog sterk wennen aan het verwerken van niet-melkvoeding en er wordt dan ook nog niet veel voedingswaarde uit gehaald. Groeien en ontwikkelen doet een kind vooralsnog van de melk van zijn moeder (of een zo volwaardig mogelijke vervanging daarvan, zoals kunstvoeding nr. 1)
Biologisch gezien is de mens gewoon een naakte aap.
Wat dus te doen als een kind onvoldoende groeit?
(Lees voor de hier gegeven adviezen de bijbehorende blogs uit het kader aan het eind van dit stuk.)
Ga eerst na of je kind echt te weinig groeit, of alleen maar zo lijkt. Gebruikt een groeicurve app die is gebaseerd op de universele groeistandaarden van de WHO.
Als een kind in het eerste levensjaar echt onvoldoende lijkt te groeien gaan we eerst kijken of het helpt om er meer borstvoeding of moedermelk in te krijgen. Als dat niet werkt, is het een goed idee om te kijken naar andere oorzaken voor onvoldoende groei.
Vroeger beginnen met vast voedsel of het opvoeren van de hoeveelheid vast voedsel (voor de eerste verjaardag) zal vaak averechts werken. De maag wordt volgepropt met moeilijk te verteren voedsel met lage netto opbrengst. In die volgepropte maag is geen ruimte meer voor voedzame en makkelijk opneembare moedermelk.
Meer borstvoeding, meer moedermelk, dus. En dat doe je zo:
- voedt op jouw verzoek.
- biedt de borst (of afgekolfde melk of donormelk of desnoods KV1) aan:
- voor en na elke keer slapen, bij elk wakker worden en
- voor en na elke keer ander eten
- bij elke piep en kik die mogelijkerwijs er op zou kunnen wijzen dat er een borst (of een andere slok) in kan (biedt bij een fles altijd in eerste instantie een kleine hoeveelheid aan, bijv. 50ml, meer geven kan altijd nog)
- en dan nog eens
- dag en nacht
Let op: jij biedt aan, om de haverklap en dan nog eens, je kind bepaalt of en hoeveel. Dring niet aan, streef niet naar ”een echte voeding” (whatever that may be). Eén, twee, drie slokken of 10 of 30 minuten – het maakt allemaal niet uit. Vaak zonder dwang aanbieden werkt beter dan af en toe heel lang proberen een ”goede voeding” te krijgen. Dit kun je doen als je kind pasgeboren is, of al een paar maanden, zelfs als hij al bijna een jaar is. In het begin zal het misschien even wennen zijn, vooral als je kind het op deze manier niet gewend is.
Je snapt wel dat je op deze manier geen drama en geen voorstelling van het voeden kan maken, dan doe je de hele dag niks anders meer. Voed dus gewoon tussen de bedrijven door, waar je ook bent en in welke houding je bent. Voeden kan ook staand, lopend, dansend en met wat oefening en handigheid, terwijl je allerlei andere dingen doet. Het is handig om je kind heel dicht bij je te hebben, bijvoorbeeld in de draagdoek terwijl jij je eigen ding doet. Soms kan het helpen om een dagje geen beha te dragen of de kleppen van je voedingsbeha open te laten voor snelle toegang.
Verder lezenover groei: over uitsluitende borstvoeding Borstvoeding moduleert het darmviroom van de pasgeborene over voeden op verzoek Op wiens verzoek? Op wiens bevel? over (de overgang naar) vast voedsel. Ongepureerd voedsel bij eerste hapjes: voor- en nadelen Speciaal voor kinderen meestal ongeschikt voor kinderen Borstvoeding na het eerste halfjaar Enzovoorts. Gebruik de zoekfunctie voor meer. |
[…] en over niet genoeg: Help! mijn kind krijgt niet genoeg te eten […]
[…] op medische indicatie Een enkel flesje Therapeutisch flesvoeden Help mijn kind krijgt niet genoeg Voeden met moedermelk Met de vlam in de […]
[…] Lees over dit thema ook Help! mijn kind krijgt niet genoeg te eten. […]