Ik ben een kind van de Flower Powertijd. Hippies, make-peace-no-war, de hele reutemeteut. Op blote voeten door Londen en Antwerpen wandelen, in Parijs langs de Seine lunchen met een stokbrood en een salami. Kleine mini-jurkjes of juist hele wijde, lange bloemetjesjurken met een prinsessenlijn en een boothals met een kantje erlangs. Geel met paars en oranje met bruin. En plantenhangers van gemacrameed sisaltouw voor het raam en een vestje van in kleurig haakwerk gevangen leren lapjes.Eerder verschenen in maart 2014. Titelfoto: Schoolfoto Rijksscholengemeenschap ca. 1970
Tegenwoordig schijn ik mij meer in de heksenscene op te houden. Voor veel mensen zijn vrouwen die zich bezig houden met zwangerschap, baring en borstvoeding toch wel een soort heksen. Collega-hippie-heks Eva Demuynck liet hierover los:
“Ons fanatiek tettenclubke lijkt nu toch niet meer énkel blootborstig rond kampvuren te dansen terwijl we flesvoedende moeders offeren aan de Oppertiet Godin”
in de discussie rond het VOLT item over al dan niet overschatte voordelen van borstvoeding (zie Auto, hieronder).
Mijn ex-flowerpower beeldenkersbrein gaat daarvan uiteraard in overdrive. Ik zie me al met mijn heksenzusters naakt rond dat vuur dansen, wild met onze borsten en haren schuddend. Over enkele weken is het de voorjaarsevening, dat lijkt me daarvoor een prachtige gelegenheid. Vruchtbaarheidsrites en zo. Tussen ons en het kampvuur staan babyflesvormige kooien met moeders die flesvoeding geven, klaar om het vuur in te gaan.
Ik maak er nu een gekkigheidje van, maar er zijn toch mensen die deze ideeën (wel, zonder de mensenoffers, en waarschijnlijk ook zonder het naakte dansen) voor min of meer waar aan lijken te nemen. Er zijn mensen die schijnen te geloven dat vrouwen die zich inzetten voor biologische, normale processen, zoals zwangerschap, baring en de zorg voor zuigelingen, dit doen met als ultieme doel, niet de gezondheid en het welzijn van vrouwen en kinderen, maar het folteren van de gemoedsrust van vrouwen die andere keuzes maken of denken te moeten maken. Ik schreef op een Facebook pagina daarover deze wat gematigde reactie:
Het punt is dat het juist niet de moeders of hun keuzes zijn die worden afgekeurd. Iedereen hier is er vast en zeker van overtuigd dat moeders doen wat ze kunnen en met de bedoeling het beste voor hun kind te doen. Het gaat over de aanbieders van de producten en over de begeleiding die de moeders krijgen. Als er al van schuld wordt gesproken wordt die bij die mensen/instanties gelegd en niet bij de moeders. Dat gezegd zijnde vind ik dat met name op een plaats als deze, die is bedoeld voor moeders die borstvoeding geven af en toe ruimte mag zijn om stoom af te blazen, wat nodig is omdat het in onze maatschappij toch eigenlijk de moeders die langer dan drie weken borstvoeding geven degenen zijn die onder druk staan en voortdurend worden aangevallen. Is het niet dat hen steeds dringender wordt aangeraden om toch ”gewoon te doen” en de fles te geven, dan om ze telkens ze het woord borstvoeding in de mond nemen voor fanatiekeling of erger te worden uitgemaakt. Hoe respectvol is dat?
Later kwam iemand met weer zo’n biofobische reactie en de auteur gebruikte daarin de term “lactofacista”. Nu, dat drukt bij mij dus op meerdere rode knoppen tegelijk en ik antwoordde, eerst nog redelijk gematigd:
Oei, lactofascistas? werkelijk? en dat vraagt om genade en respect? Mevrouw de dokteres, die zichzelf zo geweldig genuanceerd vindt en ook heel geleerd met d’r moeilijke woorden, is een kinderarts (o, sorry, moeilijke woorden: pediater, pediatrisch medisch specialist, neonatoloog) en zij wil vooral blije mama’s? Zou zij, juist zij als kinderarts, niet vooral blije en gezonde kindjes moeten willen? Het gaat in het hele verhaal over de keuze van zuigelingenzorg niet om de mama’s, maar om de kinderen. En ja, het zou erg plezierig zijn als de mama’s ook blij zouden zijn. Maar het is absoluut niet effectief of efficiënt om daarvoor de brengers van het onaangename nieuws te gaan stenigen met woorden als lactofascistas. Steek liever je energie in maatschappelijke veranderingen, in betere opleidingen voor zorgpersoneel en dokters (vooral die die van moeilijke woorden en blije mama’s houden).
Vanochtend kwam er weer zo’n aantijging langs van het opzettelijk moeders moeilijk maken en ze schuldgevoel aanpraten en toen was voor mij heel even de maat vol:
Sorry, maar ik ben het beu om elke keer beticht te worden van moeder-bashing. Ik heb het werkelijk tot aan mijn strot nu. Dit is een plaats voor natuurlijk opvoeden, mag ik dan alsjeblieft vinden dat je kind naar de opvang sturen om je huis te kunnen poetsen niet helemaal past binnen *mijn* concept van natuurlijk ouderschap? Het ”elkaar respecteren” moet blijkbaar maar precies van 1 kant komen.
Degene die dit over zich heen kreeg trok in twijfel dat zij mij en anderen van moeder bashing betichte en dat gaf meer van mijn verontwaardiging:
Ja, dat doe je wel: ”wil je mij daarvoor veroordelen?” Maar niet alleen jij en niet alleen hier. Overal, ook op fora voor borstvoeding, langvoeden, natuurlijk ouderschap, waar ik (en anderen) vertellen over waarom moeder-kind nabijheid belangrijk is, waarom exclusief borstvoeding belangrijk is, waarom dragen belangrijk is, komt er altijd wel iemand of meerdere iemanden die zo nodig moet vertellen dat wij toch wel niet die arme moeders zo moeten beledigen of zich schuldig laten voelen of wat ook die het anders doen. Soms lijkt het wel dat de enigen die anderen aanvallen degenen zijn die die anderen ervan betichten moeders aan te vallen. En dat is wat ik beu ben.
Ik denk dat ik maar eens ga beginnen met het bouwen van een stevig kampvuur en mijn zusterheksen ga uitnodigen zo tegen einde maart …
Auto
Eerder verschenen in 2014
Zoals wel vaker komt mijn dagelijkse schrijf-inspiratie van de sociale media. Deze keer een berichtje van een moeder die het toch wel mooi vindt dat er op een pak kunstvoeding staat dat borstvoeding het beste is voor haar baby. Met de bijgedachte die tussen de regels door te lezen was, dat ze toch niet zo vreselijk slecht kunnen zijn als ze dat op hun eigen product zetten. Mijn reactie was dezelfde die ik altijd bij dergelijke berichten heb, deze keer wat verder uitgeschreven:
De fabrikanten zijn eigenlijk erg blij met deze wettelijke bepaling, want reclame-technisch is het een goede zet. Je krijgt er namelijk een positief gevoel voor die producent van. In feite is het natuurlijk net zoiets als dat Meneer Autofabrikant zijn advertenties laat vergezeld gaan van de opmerking: ”Natuurlijk is fietsen de beste keuze, maar als dat je niet lukt of je wilt dat niet, voel je dan niet schuldig om mijn auto te kopen. Die is heel nauwkeurig afgestemd op de behoefte van de zich verplaatsende mens en gebaseerd op 100 jaar diepgaand onderzoek. De verwerking van de brandstof en de afvoer van het afval zijn nu nog beter afgestemd op uw functioneren.”
Het blijft niettemin een auto die gruwelijk veel kost om te maken en te onderhouden, eveneens gruwelijk veel kost om aan te schaffen en aan het einde een flinke toevoeging doet aan de afvalberg en vergeet de uitstoot van schadelijke stoffen niet. Precies kunstvoeding wat betreft kosten en afval. Het idee van de WHO om fabrikanten te verplichten een dergelijke mededeling te plaatsen is op zich niet verkeerd natuurlijk, maar de formulering werkt mijns inziens averechts. Hoe leuk zouden de fabrikanten het vinden als er niet iets over voordelen van borstvoeding, maar nadelen van kunstvoeding op had moeten staan? Bijvoorbeeld analoog aan de opschriften (en net zo prominent) op tabaksverpakkingen: ‘’Gebruik van dit product verhoogt het risico van <vul een akelige ziekte in>’’ of ‘’Gebruik van dit product verhoogt het risico van wiegendood’’.
De klaagzangen zouden niet van de lucht zijn en ze zouden direct worden ondersteund door het leger van beschermers van schuldgevoel aangeprate moeders die kunstvoeding geven. Gisteren in het praatprogramma VOLT (België 1) kwam ook weer een kinderarts opdraven die het volk waarschuwde dat we toch die veronderstelde voordelen van borstvoeding niet te zeer moeten uitmeten en ook niet al te serieus nemen, want dat geeft al die moeders die het niet lukt maar schuldgevoel. Zij werd dan weer ondersteund door een moeder met een gruwelijk verhaal over een volledig mislukte en om zeep geholpen borstvoedingservaring die nu kunstvoeding gaf. Mevrouw de dokter was echt heel erg voor borstvoeding, hoor, maar … . Nee, mevrouw de dokter, zodra er een maar achter komt is automatisch je stelling waardeloos.
Borstvoeding op zich is niet moeilijk en het zou niet nodig moeten zijn dat een zo groot deel van alle moeders daar onoverkomelijke problemen mee heeft. Het is per slot een normale lichamelijke functie van de vrouw, ingebouwd voor de overleving van het individu en de soort. Het zou evolutionair absoluut onlogisch zijn wanneer die functie zo veel problemen zou geven. Stel dat het normale eten en verteren van voedsel bij een zo groot deel van de populatie fout zou gaan. Zou de mens als soort dan niet al lang zijn uitgestorven? Nee, het ís niet moeilijk, het wordt moeilijk gemaakt. Voor een deel door de eisen die onze maatschappij stelt aan vrouwen, en voor een heel groot deel door de onvoorstelbaar slechte zorg die vrouwen krijgen als ze zwanger zijn, baren en hun kind voeden.
De moeder in het filmpje zei ergens dat ze boos was. Dat is goed, ze zou vreselijk boos moeten zijn. Maar niet op de mensen die haar, volgens haar zeggen, nu nog steeds achtervolgen met ‘borstvoeding moet’ en ‘borstvoeding is het beste’. Nee, ze zou vreselijk boos moeten zijn op de zorgverleners die haar wekenlang met pijn borstvoeding lieten geven en van deze ervaring een horrorshow maakten in plaats van een mooie en liefdevolle ervaring. Ze zou samen met collega moeders die hetzelfde lot trof de straat op moeten gaan en de zorgverleners die verantwoordelijk waren aanklagen wegens falende zorg en medische missers.
Als er ergens schuld moet worden aangepraat is dat aan degenen die verantwoordelijk zijn voor het jammerlijk en pijnlijk mislukken van het belangrijkste wat een kind en een moeder elkaar kunnen geven. Borstvoeding is inderdaad niet ‘beter’ of zelfs ‘het beste’. Borstvoeding is wat een kind nodig heeft en het is wat een vrouw nodig heeft (allebei voor hun lichamelijke gezondheid en de baby ook voor zijn gezondheid van zijn ziel en geest). Borstvoeding, niet (alleen) moedermelk. Het proces van borstvoeding, de nabijheid, het inter-lichamelijke contact en de effecten daarvan op het functioneren van beiden. Het maken van en voeden met voeding van het eigen lichaam en het zich laven aan de borst en met de melk van de moeder. Dat is niet goed-beter-best, maar een basaal menselijk recht van zowel de moeder als haar kind. En als antwoord op de laatste vraag van de interviewer: Nee, borstvoeding is geen morele maternale plicht. Het is een mensenrecht voor moeder en kind.
Aanleiding was dit soort berichtgeving in de papieren en online media
Het betreffende onderzoek is door velen al gebruikt om de vloer aan te vegen, bijvoorbeeld door:
Breastfeeding Medicine, Physicians blogging about breastfeeding: Reports on breastfeeding sibling study are vastly overstated
[…] had het er al eerder over (hier, hier, hier en hier bijvoorbeeld, zoek op het oude en het nieuwe blog maar op zoekterm heks of […]
[…] Gelinkt blog: Hippieheks […]
[…] Hippieheks Ik ben een kind van de Flower Powertijd. Hippies, make-peace-no-war, de hele reutemeteut. Op blote voeten door Londen en Antwerpen wandelen, in Parijs langs de Seine lunchen met een stokbrood en een salami. Kleine mini-jurkjes of juist hele wijde, lange bloemetjesjurken met een prinsessenlijn en een boothals met een kantje erlangs. Geel met paars en oranje met bruin. En plantenhangers van gemacrameed sisaltouw voor het raam en een vestje van in kleurig haakwerk gevangen lerenlapjes. Lees verder … […]
[…] Eerder had ik het over de WHO Code en de verplichting voor kunstvoeding fabrikanten om op de verpakking van hun producten te vermelden dat borstvoeding de voorkeur heeft. Ik opperde toen dat er wellicht beter een vermelding van het soort dat op tabaksverpakkingen staat op zou kunnen. Dat zou beter die risico’s van een substituut voor het echte werk duidelijk maken. Met een dergelijk voorstel zouden de fabrikanten waarschijnlijk minder makkelijk akkoord gaan, maar ook sommige lezers van mijn blog vonden het geen strak plan. Zo schreef iemand bijvoorbeeld: “Nog een kleine bemerking: In het artikel beschrijf je mooi dat KV-producenten zelf gebruik maken van het feit dat ze vermelden dat BV beter is als een marketing stunt. Bevestigen dat KV schadelijk is, is nogal een extreme uitspraak. Ook al denk ik ook dat dat waar is, het blijft een extreme uitspraak dat volgens mij een omgekeerd effect heeft bij mensen die niet overtuigd zijn om BV te geven. Misschien krijg ik nu het antwoord dat je blog niet de bedoeling heeft mensen die overtuigd zijn van KV te overtuigen BV te geven…” Mijn antwoord luidde: “Daar heb je helemaal gelijk in. Ik wil mensen helemaal niet overtuigen dit of dat te kiezen of af te wijzen. Ik wil mensen vooral goede en volledige informatie geven op basis waarvan zij zelf hun keuze kunnen maken. Ik ben geen zendeling of missionaris die zieltjes probeert te winnen.” […]