Eten voor je kleintje

Eten voor je kleintje na de periode van uitsluitend borstvoeding. Twee methodes gaan ervan uit dat een kind, dat met borstvoeding heel goed zelf weet wat, hoeveel en wanneer het nodig heeft, dat ook weet met vast voedsel. De ouders bieden het voedsel aan, het kind weet of en zo ja hoeveel en wanneer hij ervan wil eten.

De allernieuwste 10e druk van ‘Eten voor de kleintjes, kleintjes van 0-4 jaar leren zelf eten’ door Stefan Kleintjes, lactatiekundige en kinderdietist, is een volkomen nieuwe uitgave in de serie ‘Eten voor de kleintjes’. Vanaf deze druk is de methode beschikbaar voor alle kinderen, of ze nu aan de borst of met een fles gevoed worden, met moedermelk of kunstvoeding. Het is de nieuwe Kleintjesmethode®  voor alle kinderen: baby-verantwoord eten, befaamd voedselintroductieschema, bijvoeding in bijzondere omstandigheden, voorbeelden van tussendoortjes, vragen van moeders, antwoorden van Stefan, duurzaam eten, opvoeding in relatie tot eten, respect voor het kind, voorbeelden van dagmenu’s, basisrecepten.
”Eten voor de kleintjes, kleintjes van 0-4 jaar leren zelf eten” is de titel van het boek waarop de Kleintjesmethode® voor het overgaan op vast voedsel is gebaseerd. Het is vergelijkbaar met Gill Rapley’s BLW (baby led weaning), maar gaat dieper in op het ‘wat’ van het eten. Beide methodes gaan ervan uit dat een kind, dat met borstvoeding heel goed zelf weet wat het nodig heeft, hoeveel en wanneer het dat nodig heeft, dat datzelfde kind dat ook weet met vast voedsel. De ouders bieden het voedsel aan, het kind weet of en zo ja hoeveel hij ervan wil eten. Beide methodes hebben ook als uitgangspunt dat voedsel in het begin niet gepureerd of anderszins in de vorm van brei of pap wordt aangeboden, maar in herkenbare stukken. Beide methodes gaan uit van de regie bij het kind zelf. Onderzoek van ruim 75 jaar geleden toonde al aan dat kinderen die vrij kunnen kiezen wat zij eten alles binnen krijgen wat zij nodig hebben, gemeten over meerdere dagen achtereen. Wanneer nu ouders zorgen voor een gezond, gevarieerd en leeftijdsadequaat aanbod, dan zorgt het kind dat het zich zelf gezond voedt. Daar mag je als ouders op vertrouwen en er is geen reden om een gezond kind te overreden meer, of meer van bepaalde voedingsmiddelen, te laten eten.

Dit is waaraan Kleintjes meer aandacht geeft: wat is leeftijdsadequaat voedselaanbod? Daarbij worden meerdere factoren in overweging genomen. De twee belangrijkste zijn verteerbaarheid en allergeniteit. Een kind tussen zes en twaalf maanden is aan het leren ander voedsel dan melk te verteren. Dat vraagt nogal wat van de darmen en daarom begin je met zaken die niet al te moeilijk doen. Donkergroene grove bladkoolsoorten verteren lastiger dan bloemkool en broccoli, bijvoorbeeld. Voedingsmiddelen die bekend staan als allergeen kunnen ook een grotere aanslag plegen op de verwerkingsvermogens van de darmen en worden daarom ook wat uitgesteld. In dit handige overzicht [kleintjes-voedselintroschema] zie je in één oogopslag wat vroeger kan worden gegeven en waarmee je liever even wacht.

Een belangrijk punt is het uitgaan van voedsel in een herkenbare vorm; dit loop evenwijdig aan het gebruiken van voedsel met zo min mogelijk bewerkingen. Dit is een concept waar veel mensen moeite mee lijken te hebben. Dat is niet heel verwonderlijk, want wij leven in een maatschappij waarin voedsel uit de winkel komt en is verpakt in pakken, dozen, blikken en wat niet al. Er zijn maar weinig mensen meer die voedsel bereiden vanaf de basisproducten. Wat betekent dus eigenlijk ”zwaar bewerkt voedsel”? Want vrijwel al ons voedsel bewerken we op een of andere manier, behalve de appel en zo waarin we zo happen.

Zwaar bewerkt zijn vrijwel alle producten die in een pakje of iets dergelijks zitten. Verse groenten, fruit, vis en vlees zijn meestal niet bewerkt, fruit en groenten in pot en glas een beetje of erg en vleeswaren zijn meestal sterk bewerkt. Brood zou je ook een bewerkt product kunnen noemen, maar granen hebben bewerking nodig om verteerbaar te zijn. Brood bevat zo min mogelijk ingrediënten, liefst enkel meel, zout, water en eventueel gist. Pitten, noten en zaden kunnen zonder bezwaar worden toegevoegd, maar voor beginnend etertjes liever niet. Wit brood is sterker bewerkt dan volkoren brood, want om van volkorenmeel witte bloem te maken moet er worden gezeefd en meestal gebleekt. Brood uit een broodfabriek en soms ook van een echte bakker bevat meestal broodverbetermiddel. Om helemaal veilig te zitten gebruik je dus niets dat in een fabriek werd gemaakt. Gaat je dat wat te ver, gebruik dan liefst geen dingen met een lange ingrediëntenlijst (niet de voedingswaarde tabel, maar de ingrediëntenlijst moet je bekijken!) en  vermijd als het kan ook ingrediëntenlijsten met veel lange chemische namen er in.

Heel belangrijk om te onthouden is dat producten waarvan op de verpakking trots staat aangegeven dat het speciaal voor kinderen is, juist meestal ongeschikt is voor kinderen. Nummer 1 zuigelingenvoeding voor kinderen die geen borstvoeding krijgen en ook geen menselijke donormelk, is de enige uitzondering op zwaar bewerkte kindervoedingsmiddelen, die je uit noodzaak moet gebruiken. Voor de rest blijf je daar ver vandaan. Ook geen opvolg- en groeimelken, kant-en-klare pap of yoghurtjes en kwarkjes met smaakjes, geen koekjes, geen speciale kinderrijstwafeltjes: als het geen onzinproducten zijn of producten met te veel extra ingrediënten, zijn het kleine stukjes van grote dingen met minder in een verpakking voor een hogere prijs.