Het als best geclassificeerde advies (zie onder dit blog) om je eigen gevoel te volgen en je eigen weg te gaan bij borstvoeding is misschien wel de reden waarom vrouwen die slecht advies krijgen toch hun borstvoeding doelen halen. En slecht advies is er volop en in soorten en maten.
Eerder gepubliceerd in april 2012. Titelfoto: Dr. Linda geeft onorthodox advies in de serie Lucifer
Mijn kleine informele oproep via Twitter leverde binnen enkele uren al een flinke lijst op. De lijst wordt zonder werkelijke competitie aangevoerd door allerlei adviezen om borstvoeding te beperken in aantal of duur of helemaal, om borstvoeding te vervangen door of aanvullen met kunstvoeding en normaal babygedrag niet te accepteren. Het gros van deze adviezen komt van professionele zorgverleners, zoals kinderarts, verloskundige/vroedvrouw en consultatiebureau medewerkers. Voeden op de klok, volgens tijd en uur werd in verschillende bewoordingen het meest genoemd. Als het aan de zorgverleners van deze moeders ligt krijgen de baby’s slecht een beperkt aantal voedingen van een vastgesteld aantal minuten per etmaal, na de eerste dagen of weken bij voorkeur slechts tussen 06:00u en 22:00u. Het clusteren (heel veel korte voedingen binnen een periode van een paar uur, afgewisseld met korte slaapjes en wakker zijn) wordt heel expliciet een paar keer genoemd als zo snel mogelijk af te leren slechte gewoonte. Het opvolgen van deze adviezen betekent voor de meeste moeders een vroegtijdig einde van de borstvoeding carrière. Dit soort adviezen is namelijk met een recht een regelrecht recept voor rampen. Ze gaan volledig in tegen de instincten van baby’s en moeders en tegen de fysiologie van de menselijke lactatie. De moeders in dit minionderzoekje volgden ze dan ook niet op.
Je zou er eigenlijk de Mythbusters op los moeten laten, want ideeën dat kinderen het beter doen op strakke schema’s en beperking van voedingsmomenten en maaltijdduur zijn broodjeaapverhalen. Ze zijn gebaseerd op de verdraaide ideeën van controlefreaks uit voorbije tijden. Het streven van kunstvoedingsfabrikanten om hun product een wetenschappelijk gefundeerd label mee te geven heeft daar nog eens een fikse schep bovenop gedaan. Er is niks wetenschappelijks aan, sterker nog het is een ontkenning van wat er wel wetenschappelijk bekend is over hoe melk wordt gemaakt en hoe mensenkinderen functioneren. Kinderen op tijd en uur voeden en verzorgen past natuurlijk wel heel goed in een agenda- en werkrooster-gecontroleerde maatschappij. En als baby’s het niet goed lijken te doen op deze restricties staat het advies om maar te stoppen met borstvoeding of kunstvoeding of vroege vaste voeding bij te geven al binnen handbereik klaar.
De moeders die reageerden zagen heel duidelijk dat kunstvoeding vrijwel nooit een antwoord is op een borstvoeding vraag. Uitermate geïrriteerd leken de reagerende moeders te zijn door onkundigen adviezen rondom specifieke problemen zoals spruw, restricties in hun eigen voeding bij krampjes, en indianenverhalen over doorslapen, samen slapen, eindeloos kolven en nog een en ander. De irritatie betrof vooral het feit dat dit niet alleen niet-werkende adviezen zijn, maar gewoon regelrechte onzin en medische missers. Zorgverleners: als je iets niet weet, dat kan gebeuren, niemand verwacht dat je alles weet. Maar doe niet net alsof en zeg maar wat. Zeg liever gewoon eerlijk dat je het niet weet en dat je het zal opzoeken of verwijs door naar een expert. Patiënten hebben meer respect voor een zorgverlener die eerlijk toegeeft iets niet te weten dan eentje die doet of z/hij alwetend is en vervolgens slecht advies geeft.
Met dank aan de bijdragen van: @iAgeeth @annemiekverbeek @Aidulacpuntnl @Biancamv3 @BVfoto @Kunstomized @Catranda @CininB @esthertreurniet @EstherW74 @geogabbi @HesterMacrander @Lindar76 @loosjes @tweetenmetIen @IrisBeck @jasmijn02 @Smoopster83 @zjoje @Kaatjedootje @xstn82 @Laktistino @BekkersMarian @mama_Valerie @mariannenijpels @MarijkeFrings @melpronk @Tasjiri @MirandaDiesch @Mirandavdg @natalie_smit @NicoleJayson @sab_stop @SylvieZuidam @TamaraTijdink @Wantjes @Yvon4783
Beste adviezen
Moeders klagen terecht over het feit dat zij zich welhaast gedwongen voelen om borstvoeding te geven, terwijl ze vervolgens in de kou blijven staan als er problemen komen. En het is ook erg oneerlijk om mensen aan te sporen iets te doen en ze vervolgens niet te kunnen helpen het waar te maken. Toch zijn er ook vrouwen bij wie het wel lukt. Soms zijn dat vrouwen bij wie er gewoon geen problemen opkomen, die een natuurtalent zijn of een natuurtalent als kind hebben. Maar vaak hebben ook vrouwen die uiteindelijk vele maanden of enkele jaren borstvoeding geven problemen. In het begin om de boel op gang te krijgen, later om de boel op gang te houden of om pijn en ongemak te bevechten. Waarom lukt het de een wel en de ander niet?
Het is te gemakkelijk om te stellen dat de één een watje is en de ander een bikkel. Niemand zou om te beginnen een bikkel moeten hoeven zijn om zoiets als zorgen voor een baby aan te kunnen. Zou het kunnen zijn dat het ligt aan de hulp, informatie en ondersteuning die ze kregen? Ik vroeg aan moeders die borstvoeding geven of gaven wat het beste stukje advies of informatie was dat ze kregen. En het slechtste. En wat ze misten. Zou daar een antwoord liggen om te geven aan hen die moeders en hun kinderen begeleiden bij borstvoeding? Wat moeders het beste advies vonden verschilt nog al, maar een paar dingen springen er toch wel uit. Met stip bovenaan staan dingen die te maken hebben met acceptatie en instincten. Ik vind dat zelf heel opvallend (en ben er ook erg blij mee!). ‘’Volg je gevoel’’, ‘’vertrouw op je baby’’, ‘’accepteer dat het is zoals het is’’, ‘’maak het jezelf gemakkelijk’’ en meer van dat soort waren de adviezen die moeders het meest waardeerden, waar ze het meest aan hadden.
Zou dat het verschil zijn tussen falen en halen? De kracht en de wijsheid uit jezelf en je eigen kind halen en niet afwachten of je het van een ander krijgt. Dat niet afwachten spreekt ook uit de hoog-gewaardeerde adviezen om actief op zoek te gaan naar goede informatie uit vertrouwde bronnen en om snel deskundige hulp in te schakelen als het fout dreigt te gaan en er geen eigen oplossing voor handen is. De met name genoemde bronnen zijn het borstvoedingsforum, borstvoeding.com en de boeken van Stefan Kleintjes (en ondergeteklende). Ik zou daar zelf de boeken en sites van Borstvoedingorganisatie LLL en Vereniging Borstvoeding Natuurlijk bij willen zetten. Eurolac.net van ondergetekende mag natuurlijk ook niet ontbreken, evenmin als aidulac.nl van lactatiekundige Annette Drop en borstvoedinghulp.nl van collega Karin de Graaf. Er zijn meer goede sites van lactatiekundigen, maar dat zou de lijst hier wel erg lang maken. Vrijwel even prominent op de lijst zijn de adviezen die gaan over voeden op verzoek. Dit sluit natuurlijk aan bij het advies om op de instincten van de baby te vertrouwen. De baby weet wat, wanneer en hoe veel hij nodig heeft. Moeders die dat volgen hebben een goede prognose voor succes. Voeden op verzoek wordt ook verwoord als ‘’Voeden doe je zonder klok’’, wat betekent dat je ook niet kijkt hoe lang een voeding duurt, of hoe lang er uit een borst is gedronken. Verder naar onder stonden gerichte adviezen voor bijzondere situaties (meerling, bekkeninstabiliteit), het verbeteren van de melkproductie (domperidon, vaker aanleggen/kolven), verandering van houding en de tijd nemen.
Welke les kunnen de opleiders van zorgverleners hieruit leren? Dat moeders en baby’s niet helemaal onkundig en dwaas zijn, maar aangeboren wijsheid en instincten hebben die vertrouwd mogen worden. Dat als men het heeft over ‘’deskundige hulp’’ en ‘’betrouwbare informatie’’ kennelijk niet de reguliere zorg en informatiebronnen worden bedoeld. Daar kan dus nog heel wat verbeteren op het gebied van accurate en praktisch toepasbare kennis. Flessen en kunstvoeding bijgeven werd geen enkele keer genoemd als beste advies bij problemen en redden van de borstvoeding.
Het beste advies wat ik kreeg als jonge moeder kwam van mijn schoonzusje: ‘’Streep die flessen en zo op het lijstje van het kraamcentrum maar door. Die heb je niet nodig, want jij gaat gewoon borstvoeding geven.’’ Dank je wel, Gerarda, dat zette mij op het goede pad bij het voeden van mijn oudste dochter (foto) en de haar opvolgende kinderen.
Met dank aan de bijdragen van: @iAgeeth @annemiekverbeek @Aidulacpuntnl @Biancamv3 @BVfoto @Kunstomized @Catranda @CininB @esthertreurniet @EstherW74 @geogabbi @HesterMacrander @Lindar76 @loosjes @tweetenmetIen @IrisBeck @jasmijn02 @Smoopster83 @zjoje @Kaatjedootje @xstn82 @Laktistino @BekkersMarian @mama_Valerie @mariannenijpels @MarijkeFrings @melpronk @Tasjiri @MirandaDiesch @Mirandavdg @natalie_smit @NicoleJayson @sab_stop @SylvieZuidam @TamaraTijdink @Wantjes @Yvon4783