Een lief stukje dat verscheen op Melkpunt.nl, een site die zich richt op het normaliseren van borstvoeding in het publieke leven. Een heel loffelijk streven dat ik van harte ondersteun. Dat normaliseren van borstvoeding wil Melkpunt onder andere bereiken door het verspreiden van foto’s en ervaringsverhalen en ik doe daar graag aan mee.
Mijn zoontje is 18 maanden en geniet nog steeds van mamamelk. Elke dag weer. Het begint al als hij wakker wordt. Dan is het huilen tot dat hij aan de borst mag. Vervolgens valt hij aan de borst in slaap. En wordt over een uur weer wakker. En je raadt het al, weer aan de borst. Zolang als hij dat wilt, want als ik hem onderbreek is hij de hele ochtend chagrijnig. In de middag heeft hij nog steeds behoefte aan de borst. En dan niet 2 of 3 melkmomenten. Nee, het liefst 6 keer of meer. En niet te vergeten voor het slapen gaan, DOEDOE! (borst) Oh, want als ik het vergeet gaat hij niet slapen en schreeuwt hij tot dat hij het krijgt. Soms denk ik dat mijn zoontje me niet ziet staan. Dat hij mij niet ziet als zijn mama, de vrouw die voor hem zorgt en oneindig veel liefde aan hem geeft. Nee hij ziet ‘de melkfabriek’ staan. Twee borsten dan hem onbeperkt melk geven, wanneer hij dat maar wilt. Ik zie hem wel eens als een melkmonstertje. Maar als hij aan de borst in slaap valt, dan is hij echt wel mama’s engeltje.
Borstvoeding meer dan mama’s melk
Ik werk daar graag aan mee door foto’s en verhalen te delen, net als deze. Toch krijg ik een beetje de commentaar-kriebels bij dit bericht. Mama de melkfabriek is een symptoom van iets dat mij vaker opvalt. Borstvoeding wordt door veel mensen gezien als een goede manier om superieur voedsel in een kind te krijgen. Maar daar gaat borstvoeding eigenlijk niet om. Nu, ja, wel een beetje natuurlijk, maar je zou het een bijkomend pluspunt kunnen noemen. Borstvoeding is zoveel meer dan dat en de vraag van een kind om de borst is veel meer dan een vraag om voedsel.
Borstvoeding wordt verondersteld te zijn ontwikkeld uit zweetklieren die beschermende stoffen afscheidden voor het pasgeboren jong van zoogdieren. In de baarmoeder wordt het jong beschermd door de moeder, in de periode na de geboorte ontwikkelt zich het eigen immuunsysteem. De eerste periode na de geboorte is een omschakelingsperiode, waarin alle organen en systemen van het jong onafhankelijk moeten gaan functioneren. Dat is een heel kwetsbare periode. De afscheiding van beschermende stoffen die het jong kon oplikken ontwikkelde zich als overgangsregeling. Al doende kwamen er in die afscheiding ook voedende bestanddelen. De uitgangen en de aangepaste zweetklieren zelf ontwikkelende zich tot een nieuw soort klieren met een heel nieuw uiterlijk. Bij het zoogdier mens werd dit de borst. Bij colostrum zie je die primaire beschermende functie nog heel sterk, dat bestaat voor het grootste deel uit verschillende soorten beschermende stoffen. Het aandeel bescherming loopt terug als de rijpe melk komt, maar blijft in de gehele lactatieperiode belangrijk. Hoe verder uiteindelijk de hoeveelheid melk terugloop als het kind ouder wordt, hoe belangrijker het aandeel bescherming weer wordt.
Maar wacht, er is méér!
(we doen even een Tel-sell na, want dit idee moet breeduit verkocht worden) De derde, even belangrijke poot van borstvoeding is de psycho-emotionele factor. Aan de borst zijn is niet alleen melk drinken, maar ook liefde, geborgenheid, nabijheid en bescherming. Die eerste bescherming was tegen bacteriën en andere ziekmakers, deze tweede bescherming is tegen holenberen en sabeltandtijgers. Die bestaan niet meer, zegt u? Ja dat weten u en ik en de buurvrouw, maar de blauwdruk van de baby weet dat nog niet. Dus een kwetsbaar, weerloos mensenkind zoekt de nabijheid van zijn moeder om beschermd te zijn tegen roofdieren en andere calamiteiten. Zeker in het begin als hij zelf nog niet ergens anders heen kan gaan. maar als de baby dreumes en peuter wordt en wel zelf voort kan bewegen blijkt die wondere wereld buiten het kleine kringetje van vader-moeder-kind toch nu en dan wel erg angstaanjagend groot te zijn. Die kruipende dreumes en klimmende peuter is een waarlijke ontdekkingsreiziger en dat is nu en dan best heel eng. Dan heb je de veilige, beschermende thuisbasis van het moederlijf nodig om weer even bij te komen en moed te scheppen voor de volgende expeditie. Dat heeft verder met melk vrij weinig te maken.
Nee, wacht, er is nóg meer!
Het drinken aan de borst is een belangrijke factor bij de ontwikkeling van de structuur en de functie van het gezicht, het gebied tussen ruwweg de jukbeenderen en de hals. De zachte, brede druk van de borst in de mond en het actieve gebruik van zowat alle spieren in dat gebied zorgen voor een optimale ontwikkeling van de anatomie. Dit komt niet alleen het esthetische (schoonheids-) aspect ten goede (wat natuurlijk altijd mooi meegenomen is), maar ook de functie van de mond en de neus in het spreken, eten en ademen. Met andere woorden: kinderen die in hun eerste levensjaren regelmatig aan de borst drinken hebben een beter ontwikkeld gezicht en kunnen beter spreken, eten en ademen.
En ja, drinken aan de borst is ook gewoon eten. Da’s mooi meegenomen, want veel peuters hebben overdag echt geen tijd om rustig te gaan zitten eten terwijl er een wereld ontdekt moet worden.
[…] zit niet genoeg voeding in mijn melk Waar komt de melk vandaan? Mama’s melk […]
[…] in moedermelk. De beschermende rol van borstvoeding is voorafgegaan aan de voedende rol. Daarover schreef ik eerder […]