Wat was er eerder, de kip of het ei? Die vraag is lastig te beantwoorden en zal uiteindelijk uitmonden in een uiteenzetting over de evolutie van eencelligen, die in de loop van miljoenen jaren resulteerde in eier-leggende vogels. Het is dan ook geen letterlijk vraag, maar een metaforische, die aangeeft dat oorzaak en gevolg wel eens anders kunnen liggen dan op het eerste gezicht lijkt.
dit blog werd oorspronkelijk in december 2014 geschreven
Neem nu de laatste uitbraak van vogelgriep, waarbij tot nu alleen pluimvee in dichte stallen werd getroffen. De enige niet opgehokte vogels waarbij en besmetting werd geconstateerd waren wilde eenden. Twee stuks. En ze waren ook niet ziek, laat staan dood. Toch werden die twee wilde eenden al heel snel aangewezen als de boosdoeners die de kippen in de volgepropte stallen de das om deden. Stel je voor dat een van de medewerkers nu net op een poepje van een van die twee eenden stapte en vervolgens met ongewassen laarzen de kippenstal inging en daar de hele bewonersgroep aanstak. CIWF komt, aldus Foodlog, nu met de hypothese dat de besmetting omgekeerd verliep en dat de wilde eenden zijn besmet door de kippen. Dat zij er verder niet ziek van werden zegt meer over de kippen in massa-stallen dan over die eenden. (bron:
CIWF herhaalt: ‘H5N8 kwam vanuit stallen in het wild terecht’ – Foodlog)
Kippen en eieren dus. Als ik die twee in één zin verenigd hoor denk ik altijd aan ‘mother-and-child-reunion’ een gerecht waarin kip en ei worden gecombineerd. Meestal is dit een kippensoep, waar vlak voor het serveren een paar losgeklopte eieren in worden geroerd tot sliertjes. Naar verluidt werd Paul Simon door een dergelijk gerecht geïnspireerd tot zijn gelijknamige song.
En hoe lekker ik dergelijke gerechten ook vind (ook kip-en-eisalade of met restjes kip gevulde omelet), de naam geeft me er altijd een beetje een ambivalent gevoel bij. Moeder en kind hereniging zou een plezierige aangelegenheid voor de moeder en het kind moeten zijn, niet voor degenen die moeder en kind consumeren. Maar, goed, moeders en kinderen zouden helemaal niet herenigd moeten hoeven worden, want ze zouden om te beginnen al niet van elkaar gescheiden moeten worden. Mensenmoeders en mensenkinderen dan.
Ik verbaas mezelf soms een beetje hoe ik toch altijd weer op dat ene favoriete onderwerp uitkom: moeder en kind nabijheid. Mensen zijn zoogdieren die hun nageslacht eerst gedurende zekere tijd in hun lichaam dragen en na de geboorte op hun lichaam verder dragen. We zijn daarin niet de enige en zeker niet de extreemste. Buideldieren dragen maar relatief kort in de baarmoeder, dan een lange periode uitsluitend in de buidel (vastgezogen aan de tepel, die daarmee meer op een soort navelstreng lijkt) en dan nog en poos in en uit de buidel, soms wel tot het jong bijna zo groot is als de moeder. Primaten, de ondersoort waar de mens ook toe behoort, dragen hun nageslacht vrijwel continue in de eerste tijd na de geboorte, tot het jong auto-mobiel wordt. In het begin scharrelt hij dan om en over moeder heen en in de loop van de tijd scharrelt hij wat verder weg, maar nog lange tijd binnen oog-afstand van moeder. Het dragen kan bij veel primaten ook door andere individuen uit de familiegroep worden gedaan, waarbij goed wordt opgelet of moeder nodig is vanwege de borsten.
Moeders en kinderen bij zoogdieren die dragers zijn horen bij elkaar. Soms even bij een ander lid van de groep, maar altijd bij iemand. Er is geen scheiding en dus geen hereniging. Een van de redenen waarom in sommige culturen baby’s veel meer huilen dan in andere heeft te maken met dat al dan niet gedragen worden en voortdurend met iemand in contact zijn. En in een vreemde kip-en-ei-verdraaiing van de werkelijkheid wordt dan het kind schuldig bevonden aan manipulatie wanneer hij stil wordt als hij tijdens het huilen wordt opgepakt en vastgehouden. Alsof hij expres bedenkt dat hij zal gaan huilen om een ander mens zodanig te manipuleren dat hij aandacht krijgt. Nee, een kind van een dragend zoogdier verwacht nabijheid. In lichamelijk contact met een ander mens voelt een baby zich compleet en ervaart hij welbevinden.
Geen reden om te huilen (tenzij hij ergens pijn heeft of ergens van schrikt of zo). Maar als hij niet in lichamelijk contact is, ervaart hij angst, eenzaamheid en mogelijke blootstelling en gevaar (weet hij veel dat de sabeltandtijger allang is uitgestorven en dat wolven ook niet meer zo dik gezaaid zijn) en hij roept. Niet om de aandacht op te eisen of te manipuleren, maar om veiligheid. Het huilen is niet het probleem, het huilen signaleert het probleem en biedt mogelijk een oplossing.
Bonus: Recept van mother and child reunion soep (titelfoto) Kippensoep met ei
Nog een bonus: muziek en tekst van Paul Simons Mother and child reunion
No, I would not give you false hope
On this strange and mournful day
But the mother and child reunion
Is only a motion away
Oh, little darling of mine
I can’t for the life of me
Remember a sadder day
I know they say let it be
But it just don’t work out that way
And the course of a lifetime runs
Over and over again
No, I would not give you false hope (no)
On this strange and mournful day
But the mother and child reunion
Is only a motion away
Oh, little darling of mine
I just can’t believe it’s so
Though it seems strange to say
I never been laid so low
In such a mysterious way
And the course of a lifetime runs
Over and over again
But I would not give you false hope (no)
On this strange and mournful day
When the mother and child reunion
Is only a motion away
Oh, oh, the mother and child reunion
Is only a motion away
Oh, the mother and child reunion
Is only a moment away (oh oh)
Oh, the mother and child reunion
Is only a motion away
Oh (oh), the mother and child reunion
Is only a moment away
Oh, oh, the mother and child reunion
Oh, is only a motion away
Oh, the mother and child reunion
Is only a moment away (way, way, way)