De titelfoto laat een wilgenbosje in een vijver zien. De vijver is niet echt de habitat van een wilg. Wilgen hebben veel water nodig, dat wel, maar ook voldoende grond om te wortelen, anders waaien ze om, zoals een paar van de bomen op deze foto. Het half omgevallen waterige wilgenbosje vormt wel de habitat voor een heleboel andere levensvormen, zowel dierlijk als plantaardig.
Een habitat (van het Latijn voor “het bewoont”) omvat de plaatsen waar een bepaald organisme voorkomt, doordat de abiotische factoren en biotische factoren van die plaatsen voldoen aan de eisen en toleranties die het organisme stelt om te kunnen overleven, groeien en zich voortplanten. In de vegetatiekunde gebruikt men voor plantensoorten en voor plantengemeenschappen gewoonlijk de term standplaats. (Wikipedia).
Deze foto is dezelfde vijver en de plaats van de wilgen biedt hier meer grond om te wortelen en is dus wel een natuurlijke habitat. Niet alleen voor de wilgen, maar ook voor de watervogels, die erop en erom kunnen nestelen en waar de geleidelijk aflopende kanten een veilige weg in en uit het water zullen vormen voor de kuikens. De wilgen zelf zijn de habitat voor ontelbare vogels en insecten. Elk levend organisme heeft zo zijn eigen habitat. Voor sommige soorten kan de habitat voor verschillende leden anders zijn, afhankelijk van bijvoorbeeld status of leeftijd.
Bij mensen bijvoorbeeld is de habitat van de allerjongsten, de pasgeborenen gedurende de eerste levensmaanden, anders dan die van de oudere leden. De habitat van een pasgeborenen mens is zijn eigen eilandje in de vorm van zijn moeder, nu en dan eventueel afgewisseld met zijn vader of een ander vertrouwd mens. Het (liefst blote) (boven)lichaam van de moeder als habitat voor de (ook liefst blote) baby biedt hem warmte, veiligheid op micro- en macroniveau en voedsel, zo veel, zo vaak en wanneer hij dat nodig heeft. Schattige mutsjes, koddige fopspenen en trendy kleertjes zijn, net als de kinderkamer uit de laatste collectie in de babyspeciaalzaak, allemaal leuk en aardig, maar net als een vijver voor een wilg, niet helemaal wat je van een soort-eigen habitat verwacht. En net als die omgewaaide en halfverdronken wilgen voor andere organismen heel nuttig kunnen zijn, zo kunnen ook al die net niet helemaal je-van-het oplossingen voor baby’s ook nuttig voor anderen zijn.
Zo zijn er dingen rond de voeding voor en de verzorging van baby’s zaken die voor anderen heel nuttig of belangrijk zijn of lijken, maar die voor het kind niet echt werken. Doorslapen in de nacht is daar een voorbeeld van. Meestal gaat dat gepaard met een niet helemaal kloppende habitat oplossing, een eigen bedje, mogelijk in een eigen kamer, en dat is heel erg goed voor degenen die die dingen maken en verkopen. Het kan ook heel handig zijn voor ouders die graag zelf de nacht doorslapen om de volgende dag fris en fruitig op het werk te verschijnen. En ik zal dat zeker niet bagatelliseren, gebroken nachten kunnen je dagen ook meer dan moeilijk maken. Dat neemt niet weg dat het voor de baby normaal en gezond gedrag is om nog maanden, wellicht jaren na zijn geboorte niet langer dan enkele uren aaneengesloten te slapen. Wat de gezondheid en de ontwikkeling van de baby betreft is het doorslapen in de nacht niet iets om naar te streven. Toch streven veel ouders er wel naar, omdat ze dit als enge manier zien om zelf aan voldoende slaap te komen en omdat het in onze cultuur als normaal wordt gezien. In diverse blogs (zie blogs in de categorie Slaap en slapen) schreef ik al hoe je de nachten meer rustgevend kunt maken en wat belangrijk is om in het oog te houden. Alleen laten en laten huilen, dat verklap ik alvast, horen niet bij die oplossingen. Maar ook het meer eten geven overdag, of ander eten geven, zorgen niet voor minder wakker worden. Dat zei ik altijd al, maar nu is er ook onderzoek naar gedaan. Vind ik altijd leuk als mijn ideeën worden bevestigd door degelijk onderzoek. Dan zijn mijn inzichten duidelijk beter geworteld en minder een op water drijvend waterwilgenbosje in een vijver.
Over Kangaroo Mother Care voor premature en aterm geboren baby’s
Lees meer over Kangaroo Mother Care, uitleg over de natuurlijke habitat van de zuigeling, natuurlijk zorg- en zooggedrag.