”De weg naar de hel is geplaveid met goede voornemens” (veel goede voornemens hebben zonder ze daadwerkelijk uit te voeren). Dit spreekwoord viel mij in toen iemand me vertelde dat iemand anders ”het echt met de beste bedoelingen doet”. Voornemens, goede bedoelingen, intenties, dat is allemaal leuk en aardig, maar ze leiden niet automatisch tot goede resultaten.
Titelafbeelding en foto’s in het artikel: wegen en paden in de bosrijke omgeving van Helmond.
Een inbreker die ik ooit kende (hij noemde zichzelf liever uitbreker) (ach ja, nu weet je eens wie zich zo al in mijn kennissenkring ophouden) zei menigmaal dat ”Scheveningen (gevangenis) vol zit met lui die het zo niet bedoelden”. ”Met de beste bedoelingen” en ”het doel heiligt de middelen” en nog zo wat van die zegswijzen en spreekwoorden zijn daarvan het al lang gekende bewijs. Met enige regelmaat komen verkrachters weg zonder strafoplegging omdat ze de rechter ervan weten te overtuigen dat ze het zo niet bedoeld hadden, maar door de opwinding zichzelf niet meer in de hand hadden. Alsof je met een geladen en van de veiligheidspal ontdaan vuurwapen staat te spelen en je in de opwinding van het spel jezelf niet meer in de hand hebt en iemand ”helemaal per ongeluk, edelachtbare, echt waar” dood schiet.
Goede voornemens en goede bedoelingen zijn uiteraard fantastisch. Je neemt je iets voor, je stelt je iets ten doel, je hebt de intentie om iets goed(s) te doen. Geweldig. Helemaal geweldig. Vervolgens zijn er twee routes om te gaan. Je holt je idee achterna, springt hals over kop het diepe in en jaagt de sterren van je voornemens na. Of je gaat er eens voor zitten, bekijkt je ideeën, voornemens en intenties eens van alle kanten en bedenkt hoe je het gaat aanpakken. Je bereid je voor, leest er eens iets over, zoekt er eens iets over op, gaat eens te rade bij experts. De eerste route is het simpelst uiteraard, de tweede is veiliger, maar vaak moeilijker en langer.
Probleem is dat vaak die eerste route kan worden aangezien voor de juiste route. Alles is opgepoetst en lijkt duidelijk bewegwijzerd te zijn. Maar let op! Soms zijn er van die kwajongens die er lol in hebben wegwijzers de andere kant op te draaien of er is een tuinman die met trucjes het gras aan de overkant groener lijkt te houden dan het gras langs de moeilijke weg. De makkelijke weg lijkt ook door meer mensen gebruikt te worden, beter begaanbaar te zijn daardoor. En de vorige gebruikers lijken je allemaal toe te juichen en aan te moedigen om hun kant op te gaan.
Het gesprek waarnaar ik als inspiratie voor dit blog verwees, ging dus over die goede intenties en over uitspraken als ”ze zijn heus heel erg pro-borstvoeding”. Zucht. Meestal wordt een uitspraak als ”Ik ben heus heel erg pro-borstvoeding” gevolgd door een maar, waardoor de intentie van de eerste uitspraak zijn grond verliest. Die ‘maar’ maakt van het schijnbare prachtig groene weitje een gifgroen moeras. Die ‘maar’ maakt het pro-iets zijn namelijk voorwaardelijk. Dat waar je zo pro van bent moet wel aan voorwaarden voldoen. Het is een uitspraak als ”Als je werkelijk van mij houdt, dan doe je […] of laat je […]”. Liefde is onvoorwaardelijk, daar zitten geen voorwaarden aan. Pro-borstvoeding zijn is ook onvoorwaardelijk. Overigens ben ik zelf niet pro-borstvoeding. Ik ben pro-normaal. En ik ben anti-commercie en anti-drogredenen en anti-ja-maren. Voorwaardelijk pro zijn is het volgen van de makkelijke weg naar je voornemens, intenties en goede bedoelingen.
Goede voornemens, de juiste intenties en goede bedoelingen zijn waardeloos wanneer ze niet worden bereikt en waargemaakt op basis van onderzoek en zelfstandig nadenken. De link met borstvoeding en opvoeding? Borstvoeding en opvoeding zijn geen goede voornemens, maar dingen die je gewoon doet, op basis van goede, accurate en up-to-date informatie, met in acht neming van je eigen omstandigheden, mogelijkheden en beperkingen. Niet iets dat je in de opwelling van enthousiasme of opwinding doet.