Houding

Een vraag van een collega over welke namen worden gebruikt voor welke houding bij borstvoeding, gaf de radertjes in mijn brein een flinke zet. De vraag ging over de rugbyhouding en of dat nu wel of niet hetzelfde was als de bakerhouding of dat het toch de madonna of de doorgeschoven bakerhouding was. Het ging vergezeld van twee foto’s van rugbyspelers die elk de bal op een andere manier vasthouden. De meeste antwoorden kwamen toch wel overeen en men was eensgezind van mening dat het om de bakerhouding gaat en niet om de doorgeschoven baker- of de madonna-houding zoals de groene rugbyspeler zou doen vermoeden.

Schooljuf die ik ben, kon ik niet de drang weerstaan een kleine uiteenzetting te geven:

Rugby was oorspronkelijk ”football-hold”, verwijzend naar Amerikaans football, wat niet hetzelfde is als rugby. Football hold werd rugby in andere landen dan de US, omdat alleen Amerikanen met football een rugby-achtige sport bedoelen. Het werd ook wel de ”clutch-hold” genoemd naar de manier waarop je een handvat-loze handtas onder je arm klemt. In Frankrijk is wel eens de term ”baguette” gelanceerd, omdat Fransen naar het schijnt op die manier hun stokbrood vervoeren.

 

In het Nederlands is ooit na veel brainstormen de benaming bakerhouding gekozen, omdat men rugby een te agressieve associatie vond hebben. In vroeger tijden hielden naar het schijnt bakers die meerdere kindjes tegelijk onder de hoede hadden de ingebakerde kindjes zo onder de arm. Hoe dan ook, welke naam je er ook aan geeft, het idee is dat het kindje langs de moeder ligt, met de beentjes naar achteren, vastgehouden door de arm aan de kant van de borst die hij drinkt.

 

De doorgeschoven houding verwijst naar een houding die het midden houdt tussen de baker en Madonna. Als je het kind vasthoudt zoals voor de bakerhouding en dan in diezelfde houding doorschuift naar de andere borst, dan krijg je dus de doorgeschoven houding.

 

 

Madonna is uiteraard de ”klassieke” houding, want benoemd naar alle afbeeldingen van madonna met kind (overigens heeft Baby Jesus op de meeste Madonna Lactans schilderijen een meer verticale houding dan een liggende!). De doorgeschoven baker is de houding waarbij kind ligt als bij madonna, maar wordt ondersteund door de andere arm, alsof het in bakerhouding links drinkend werd doorgeschoven naar rechts, zonder van houding te veranderen.

 

Mag ik dan nog een plaatje presenteren van een echte football hold: (Merk op dat ”het kind” hier horizontaal ligt en niet verticaal zoals bij meneer zwart-oranje, zodat de onderarm het hele lijfje ondersteunt.)
Die laatste zin is de kern. Welke houding je als moeder ook kiest, het allerbelangrijkste, naast het feit dat de baby zonder draaien, keren, rekken of strekken bij de borst moet kunnen, is dat hij volledig ondersteund is en er niets los hangt te bungelen. Bij vrijwel alle hierboven genoemde houdingen wordt het lichaam voldoende ondersteund (mits goed uitgevoerd), maar de beentjes of voetjes raken vaak niets anders dan lucht. Of de baby ligt weggedraaid van de moeder of er is een flink gat tussen baby’s borst en zijn moeder. Als baby wel helemaal naar moeder is gekeerd en helemaal goed ondersteund is, kost het moeder vaak veel inspanning om dat zo te houden. Er wordt al snel naar kussens gegrepen om extra steun te geven.

Op zich is er uiteraard niets op tegen om de arm die de baby draagt te steunen. Het ontspant de moeder en haar houding, en het vergemakkelijkt het voeden ook voor de baby. Maar afhankelijk zijn van kussens beperkt een moeder in haar bewegingsvrijheid. Niet direct bij deze voeding, maar op het punt van ergens heen gaan, ergens anders voeden dan op de vertrouwde plek met alle kussens en voetensteuntjes bij de hand. Het maakt voeden, op de lange duur, ingewikkeld. Een ander risico is dat het kussen wordt gebruikt om de baby te steunen in plaats van de moeder. Het is aan de ene kant lastig om een kind goed aan te leggen en aangelegd te houden dat je niet zelf vast hebt. Aan de andere kant schept een kussen afstand tussen moeder en kind, zowel fysiek als mentaal.

Het zou dus wenselijk kunnen zijn om een houding te vinden om te voeden, die zorgt voor volledige steun voor het kind en die voor de moeder goed vol te houden is zonder extra spullen om de houding in stand te houden. Zo’n houding is er: Biological Nurturing of ook laid-back nursing genoemd. In het Nederlands ook bekend onder de naam instinctief voeden. Het gaat bij deze houding meer om een manier van voeden dan alleen een houding. De moeder is vrij passief en de baby doet het werk. Vlak na de geboorte en in de eerste weken zijn de instincten en reflexen van de baby heel sterk en zij helpen hem bij het zoeken naar, vinden van en zich aanleggen aan de borst. De baby heeft de regie en dat werkt vaak heel goed uit. Het is een houding die, in tegenstelling tot de meer klassieke houdingen, naar het lijkt meer past bij onze natuur. Naarmate het kind groter wordt, kan de moeder ook meer rechtop gaan zitten, zodat het kind als te paard zit op haar bovenbeen.