Geplaatst op 1 reactie

Over SSSSS, de uitknop en zakken rijst

Over SSSSS, de uitknop en zakken rijst

Ik heb alle begrip voor ouders van huilende baby’s. Je zou er stapelgek van worden als je er niet achter komt wat de oorzaak is en niets schijnt te helpen. Ik heb er alle begrip voor dat zij van alles en nog wat gaan uitproberen om het huilen te laten stoppen. Maar er zijn betere manieren dan het kind met geweld de mond te snoeren.

Een zak rijst op het kind in de bakerzak om het kind kalm te houden, is het nieuwste op het gebied van het omvormen van kindergedrag naar ons gemak. Bron. Naar mijn smaak het slechtste idee tot nu toe.

Kinderen huilen en willen niet alleen zijn. Veel mensen irriteert dat. En zij willen iets doen zodat zij niet meer worden geïrriteerd. Dus, grof en kort door de bocht gezegd, dat kind moet gewoon zijn mond houden en slapen als hem dat wordt gezegd. En als hij dat niet  volgzaam doet, dan hebben wij wel middelen om ervoor te zorgen dat het toch gebeurt. Ik heb het daar al eerder over gehad, bijvoorbeeld over Harvey Karp zijn 5 S-en en over dokter Bob met zijn uitknop (zie de drie volledige blogs hieronder). Maar nu is er weer een heel nieuwe methode: een combinatie van inbakeren, de benen omhoog leggen en -hier komt ie- een zak rijst op de buik en borst. Het lijkt uit dezelfde koker te komen als de kunsten van dokter Karp.

Een zak rijst van een pond (een Amerikaans pond ofwel ruim 450 gram) wordt dus op de buik en borst van een kleine baby gelegd. Om dingen even in perspectief te zetten: een pasgeboren baby weegt gemiddeld rond de 3 kilo, een baby van een maand of vier gemiddeld 6 kilo. 450 gram is 15% van 3 kilo en 7,5% van 6 kilo. Nemen we nu een volwassen mens van 70 kilo, en we leggen bij haar 15% van het eigen gewicht, respectievelijk 7,5% van dat eigen gewicht op de borst. Dat is dus respectievelijk 10,5 kg of 5,25 kg. Stel je dan voor voor dat je op je rug ligt, met je benen omhoog op een kussen zo hoog als de lengte van je dijbeen en je handen over elkaar op je borst vastgemaakt en jij en je handen en die baal rijst bovenop je borst in een strakke zak ingeritst. En dan moet je braaf gaan slapen en zo blijven liggen gedurende je hele nacht slaap. Welterusten. Wedden dat je lekker ligt en heerlijk slaapt?

Nou ik ga die weddenschap niet aan. En dan ben ik een volwassen mens en ik kan mijn eigen ademhaling regelen en ik kan me met wat moeite waarschijnlijk wel uit die zak werken en de gewichten eraf gooien. Een jonge baby kan dat niet en die moet veel ruimte hebben om adem te kunnen halen. Een gewicht op de borst maakt die ruimte kleiner en een kleine baby is nog niet sterk genoeg om met zijn inademing dat gewicht omhoog te duwen. Hij zal dus maar licht kunnen ademen en zo dreigt een zuurstof tekort en een stoppen met ademhalen. Daarnaast zou ik ook wel willen weten wat de impact is van dat dode gewicht op de tere en nog buigzame botten van de baby-borstkas en van die druk op de inwendige organen.

Onbegrijpelijk dat een kinderarts (dr Harvey Karp is de oprichter van het bedrijf Happiest baby dat dit geval verkoopt) dit adviseert. Echt volkomen onbegrijpelijk. Ik zou willen zeggen misdadig.

Lees ook Wat zegt de huilende baby en Wie heeft je een rozentuin beloofd.

‘SSSSS’

Eerder verschenen in mei 2012
Baby olifant knuffelt met moeder.

Dokter Harvey Karp belooft ouders (in zijn boek: Happiest baby on the Block, Random House Publishing Group) dat hun baby de gelukkigste uit de straat zal zijn als ze zijn methode om huilen te troosten gebruiken. Zijn magische methode heet ‘’The five S’s’. De vijf S’sen dus. Die S’sen staan voor de Engelse woorden Swaddling, Side/Stomach position, Shushing, Swinging, Sucking (inbakeren, zij of buikligging, witte ruis geluiden, schommelen of wiebelen en zuigen). Deze vijf elementen doen aldus Karp de baby denken aan zijn leven in de baarmoeder en werken daarom kalmerend. Het idee is om al deze vijf dingen tegelijkertijd en stevig of hard toe te passen. Dus strak inbakeren, harde sjsjsj geluiden dicht bij het hoofdje, stevig wiebelen en gedwongen zuigen op een fopspeen.

In een instructiefilmpje (helaas niet meer beschikbaar) doet dr. Karp zijn methode voor bij baby Maia in aanwezigheid van Maia’s moeder. Wat ik daar zag was een kind dat letterlijk met stomheid geslagen leek, volslagen overdonderd door de kakafonie aan geluiden en handelingen die over haar werden uitgestort. Niet getroost, maar dichtgeklapt.
Baby’s huilen in hun eerste levensmaanden. Alle baby’s. Over de hele wereld. Door de hele geschiedenis. Bijna zonder uitzondering. De mate waarin ze huilen kan heel verschillend zijn. Het schijnt zelfs zo te zijn dat alle zoogdierenjongen een vergelijkbare periode doormaken waarin ze meer dan in hun hele verdere leven huilen of klagen. Men vermoedt dat dit te maken heeft met het nog niet volledig ontwikkelde neurologische systeem, maar het kan ook een functie hebben in het socialisatieproces. Bij alle zoogdieren reageren volwassen dieren, met name zij met de zorgtaak, op dit baby gedrag. Geen enkele diersoort laat haar jongen ongecontroleerd en alleen schreeuwen en te keer gaan, want dat zou te zeer op het uithangbord van een restaurant voor roofdieren lijken.
Ik neig meer naar de kant die vermoed dat dit versterkte huilen meer te maken heeft met socialisatie en dat een kind dat huilt iets vertelt. Misschien weet hij zelf niet eens wat hij vertelt en hebben zijn ouders ook geen idee, maar hij vertelt iets. Wanneer in de volwassen wereld iemand aan een ander iets wil vertellen, wordt er naar hem geluisterd. Wanneer de spreker niet erg duidelijk spreekt of verward is doen we moeite om toch te begrijpen wat hij wil duidelijk maken. We herhalen, vragen door, doen ons best om te communiceren. Een baby is, wellicht dat dat voor sommigen een nieuw inzicht is, een gewoon mens, een echt mens, met menselijke behoeften, vermogens en beperkingen. Hij mist nog de vaardigheid van het spreken, maar heeft een heel arsenaal van communicatiemogelijkheden: gezichtsuitdrukkingen, lichaamshoudingen en bewegingen, geluiden en tot slot huilen.
Naast het zorgen voor voedsel, warmte en veiligheid is een van de eerste taken van ouders om die communicatie van hun kind te leren begrijpen en erop te reageren. Responsief ouderschap blijkt in steeds meer onderzoek te leiden tot een evenwichtig opgroeiend kind en een zelfverzekerde en zelfstandige volwassene. Responsief wil zeggen: luisteren naar de communicatie van het kind, (leren) begrijpen wat het kind communiceert en er adequaat en direct op reageren. Het kind in zijn eentje laten huilen of het overdonderen met handelingen en harde geluiden is niet responsief, maar negerend. Zelfs het in armen laten huilen en het huilen aanmoedigen (methode Solter) is niet responsief, want het (h)erkent het huilen niet als communicatie.
Responsief ouderschap begint met een vrij constante dichte nabijheid van het kind met een van de ouders. Mensen zijn draaglingen en niet in armen zijn (of anderszins binnen zintuigbereik van een ander mens zijn) is een potentieel gevaarlijke situatie die tot veel meer huilen leidt.

Lees ook Wat zegt de huilende baby en Wie heeft je een rozentuin beloofd.

Uitknop

Eerder verschenen in juni 2013 als hartversheurend

Stoop F: De uitzetknop voor huilende baby’s. Eenvandaag.nl, 18-06-2013
Een ander commentaar op de Karp-methode: blikborstvoeding: Ssshhh!

Shrek en Fiona zijn beide als kind slecht behandeld en toch nog goed terecht gekomen.

‘Vaak is niets irritanter dan een huilende baby” stelt Stoop in een redactioneel artikel op de site van EenVandaag in relatie tot het item met Harvey Karp. En dat klopt, het geluid van een huilende baby is irritant, dat is biologische en evolutionair zo bepaald. Wij moeten met zijn alleen heel onrustig worden als een baby huilt, want meestal is dat een teken dat er iets met die baby aan de hand is. Ons geïrriteerde gedrag in reactie op het huilen van baby’s wordt veroorzaakt door onze eigen onrust. In plaats van de uitknop te willen vinden zouden we moeten willen vinden wat er mankeert aan die baby dat hij zo veel, vaak, hartverscheurend en ontroostbaar huilt. De knop omdraaien bij een huilende baby is geen opvoeden, maar temmen of africhten. Het zet namelijk niet alleen het huilen uit, maar inderdaad het hele systeem van de baby. De stress die dat oplevert, verandert vrijwel onomkeerbaar iets in de chemie van de hersenen, waardoor op zijn minst zijn toekomstige vermogen met stress om te gaan wordt beperkt, maar ook de primaire veilige hechting loopt gevaar, met alle psycho-emotionele gevolgen van dien. De belangrijkste verandering is wellicht nog wel dat de baby een oordeel over zichzelf krijgt ingeslepen: ”ik ben het niet waard gehoord te worden, mijn gevoelens zijn niet oké, liefde is een pijnlijk proces”. Kinderen dwingen te stoppen met huilen zonder na te gaan waarom hij huilt is net zo’n ernstige verwaarlozing als het onthouden van voedsel of veiligheid. En verwaarlozing is een vorm van mishandeling.
Dat lijkt een stevige stellingname. Dat is het ook, maar niet zo maar op een idee gebaseerd, maar op degelijk wetenschappelijk onderzoek binnen verschillende disciplines. Sinds onderzoek naar de werking van de psyche en van het brein niet meer afhankelijk is van gedragsexperimenteel onderzoek en intelligentie testen zijn de uitkomsten duidelijker en significanter. We kunnen namelijk inmiddels gewoon bij een levend mens in zijn hoofd kijken terwijl hij bij bewustzijn is en zijn hersenen gebruikt. We kunnen dan precies zien wat er in die hersenen gebeurt. We kunnen ook meten of de veranderingen tijdelijk of blijvend zijn. Daarnaast kunnen we meten hoeveel stress iemand heeft door naar stress-gerelateerde stoffen in het bloed en het speeksel te kijken. En we kunnen zo ontdekken dat er sprake van heftige, hersenwerking veranderende stress kan zijn, ook als een mens er op dat moment rustig uitziet.
Verwaarlozing, vooral emotionele verwaarlozing, en stress zijn de belangrijkste aspecten die de hersengroei- en ontwikkeling en de hersenfunctie blijvend en meer of minder ernstig kunnen beschadigen. Naast latere problemen met het aangaan en onderhouden van gezonde relaties en met gedragsproblemen, kan dit ook een oorzaak zijn voor het niet bereiken van het volle potentieel van de intelligentie. Kort door de bocht gezegd maken verwaarlozing en stress mensen dommer in intellectueel en emotioneel opzicht.

Maar wat moet je dan met zo’n hartverscheurend en ontroostbaar kind? Om te beginnen zouden ouders moeten proberen te voorkomen dat het zover komt. Dat gaat niet lukken als zij, voor het zorgen, het voeden en opvoeden, de huidige mainstream normen toepassen, zoals ze die van zorgprofessionals krijgen aangereikt, aanbevolen of voorgeschreven. Zolang die adviezen van zorgprofessionals ervoor zorgen dat kinderen van hun moeder (of vader) worden gescheiden en dat het beantwoorden van hun vraag om vervulling van hun basale behoeften wordt uitgesteld, zullen kinderen stress ervaren en huilen.

De regels zijn simpel en gelden voor alle kinderen, ongeacht of zij borst- of andere voeding krijgen.

  1. Moeder en kind horen bij elkaar (moeder kan ook vader zijn).
  2. Een baby hoort nooit (herhaal: nooit) alleen te zijn (1e: in direct lichaamscontact, 2e: op armlengte afstand, 3e: binnen gehoorsafstand).
  3. Een baby heeft vaak (herhaal: vaak) eten nodig, minimaal 10-12 keer per etmaal, ook in de nacht.
  4. Een baby kan zichzelf niet troosten of bezig houden of settelen, daarbij heeft hij altijd, per definitie, een ander mens nodig.
  5. Alle baby’s leren ooit, als hun tijd daarvoor rijp is, zelfstandig eten en slapen en ook zichzelf troosten. Maar nu nog niet.

Zodra kinderen vanaf het moment van hun geboorte worden verzorgd, gevoed en gekoesterd op de manier die de natuur (biologie, evolutie, schepping, kruis aan wat voor u van toepassing is) daarvoor heeft voorzien zullen minder kinderen structureel langdurig en ontroostbaar huilen. Kinderen die op de manier die in het kader wordt beschreven worden gevoed, gekoesterd en getroost zullen weinig reden hebben om te huilen. Als ze huilen zijn ze vaak makkelijk te troosten door meer koestering en menselijke nabijheid.

‘’Maar dan ben je de hele dag met die baby bezig.’’ Ja, dat klopt, dat is het hele idee van ouderschap. ‘’Maar dan kom je helemaal niet meer aan jezelf toe.’’ Ook dat kan kloppen. Dat is inherent aan het ouderschap, je zit een poosje vast aan zo’n kind. Als wij als maatschappij een realistischer beeld zouden hebben van wat baby’s zijn en wat ze nodig hebben, zou dat niet zo’n ontsteltenis teweeg brengen. En we moeten dat wel in perspectief zien. Onze huidige levensverwachting is rond de tachtig jaar. Per baby (en daarvan krijgt het gemiddelde gezin in Nederland er 1,7) zijn we daarvan een jaar of twee jaar kwijt met even niet exclusief met onszelf kunnen bezig zijn. Dat moet toch op te brengen zijn.

In culturen waar kinderen traditioneel worden gedragen en dag en nacht in dicht lichamelijk contact zijn met een ander mens, komt huilen heel weinig voor. Opvallend is dat in vrijwel alle traditionele draagmethodes kinderen volledig gesteund worden, zonder los rondhangende of fladderende onderdelen. Deze methodes worden nog steeds gebruikt. Op deze foto leert Melissa [torsodragen.bereka.nl] hoe je op deze manier een kind veilig draagt.

Onderschrift bij de video: Dr. Hamilton shows how to calm a crying baby. This technique has been utilized by Dr. Bob to quiet infants during office visits. Parents have learned it and have experienced great success at home. You can too.

 

Op Facebook [2-12-15] deelde ‎Astara Lieuw-On‎ haar frustratie over dit filmpje met me: Aaaarrrgggh. Ik dacht dat die Harvey Karp methode wel voldoende debunked was inmiddels maar er zijn nog meer van die enge dokters die baby’s instincten effectief tegen ze gebruiken. Word ik zeer verdrietig van!
Ik heb ook zo mijn bedenkingen bij deze methode. Ten eerste is er weer een dokter die de oplossing denkt te bieden in iets dat in feite geen medisch issue is, maar meer iets wat thuishoort bij de opvoeding en de psycho-emotionele ontwikkeling. Moeders hebben zich, over de hele wereld en zolang de mens bestaat, beziggehouden met baby gedrag. Traditioneel werd deze kennis overgedragen van vrouw op vrouw. In samenlevingen waar kinderen standaard worden gedragen en het overgrote deel van hun tijd doorbrengen in direct lichaamscontact met een mens, komt huilen om te beginnen weinig voor. Als het voorkomt is de eerste troost oppakken, aan de borst, wiegen, zingen, … . Altijd iets wat het kind dicht bij een ander mens houdt in een goed ondersteunde positie. Dat is gelijk mijn volgende grootste bezwaar tegen deze methode: het is een afstandelijke manier van doen. Het kind bungelt met het grootste deel van zijn lijf niet ondersteund ergens in de lucht op bijna een armlengte afstand van degene die hem vasthoudt. Vliegtuigje spelen wordt ooit nog wel leuk, maar een zo kleine baby heeft echt volledige steun nodig. Hij kent letterlijk zijn eigen grenzen nog niet en heeft aanraking nodig om die te verkennen.

De methode van Harvey Karp is een stuk erger, die heeft een reëel risico om schade toe te brengen, maar dit blijft ook afstandelijk. Ik zou liever zien dat hij eerst de ouders leert om lichaams- en oogcontact met hun kind te maken als hij zich niet lekker voelt of verdrietig is en dit soort oplossingen te bewaren voor als meer lichamelijk nabije manieren van troosten niet werken. Ik kan niet goed zien of de baby echt ontspant of dat hij in stand-by gaat. Wat ik wel even erg vind als bij Hervey Karp is dat zijn doel is de baby stil te laten worden en braaf te zijn (this is a good baby). Wat nodig is is troost, menselijke nabijheid, liefde. Wat niet nodig is is een uitknop.

De houding die bij krampjes wordt gebruikt houdt de baby met het hele lichaam gesteund op de onderarm van de drager. Weliswaar bungelen dan de beentjes en de armpjes, maar het lijf heeft steun. Ook geen ideale houding, maar bij buikpijn helpt het wel, door de druk op en bewegende massage van de maag en darmen. Dan is er een ander doel, namelijk het verminderen van de pijn en het ongemak, niet de uitknop gebruiken om het huilen te stoppen. Ik denk dat ik die uitknop nog het ergste vind. Algemene conclusie: Deze methode vergroot de letterlijke en emotionele afstand tussen ouder en kind, past niet binnen responsief ouderschap (want het doel is die uitknop en niet het kind geven wat hij nodig heeft wanneer hij dat nodig heeft) en biedt het kind geen veiligheid. In uitzonderlijke gevallen, waarbij andere, meer responsieve en includerende, manieren niet  of onvoldoende werken, en er geen oorzaak voor het huilen is gevonden die kan worden weggenomen, kan het een tijdelijke oplossing zijn, die kindvriendelijker is dan de SSSSS methodes of de laat-maar-huilen aanpak.

Bij het verzamelen brengt het paard de achterhand omlaag en meer onder het lichaam, buigt de gewrichten en komt het zwaartepunt dichter bij de aarde. dit verbetert onder andere zijn evenwicht en kracht

Het kruisen van de armpjes over de middellijn helpt het kindje zich ”te verzamelen” (een term uit de paardensport, ik vind even geen betere). Het brengt hem bij zichzelf en geeft zijn grenzen weer. De voorover houding met de heupen lager dan het hoofd is een houding die de neurologie (en daarmee de reflexen) stimuleert, maar daarbij wil je bij voorkeur alles goed ondersteunen, niet enkel de borst en het bekken. Die vooroverliggende houding zien we terug bij Biological Nurturing, maar het bungelen van het halve lijf ”in thin air” werkt een goede reflexwerking tegen en kan juist gevoelens van onzekerheid opwekken. Daarbij worden de armen wel gekruist over het midden, maar ook gefixeerd. Vrije armbeweging is een belangrijk onderdeel van de reflex systemen. Al met al dus redelijk verwarrend, vandaar ook mijn twijfel hierbij, vooral indien onoordeelkundig en te pas en vooral te onpas toegepast. In de omgang met het heel jonge kind werk je altijd liefst vanuit de fysiologie en die fysiologie verwacht dichte lichamelijke nabijheid en veiligheid.

De houding die bij krampjes wordt gebruikt houdt de baby met het hele lichaam gesteund op de onderarm van de drager. Weliswaar bungelen dan de beentjes en de armpjes, maar het lijf heeft steun. Ook geen ideale houding, maar bij buikpijn helpt het wel, door de druk op en bewegende massage van de maag en darmen. Dan is er een ander doel, namelijk het verminderen van de pijn en het ongemak, niet de uitknop gebruiken om het huilen te stoppen. Ik denk dat ik die uitknop nog het ergste vind. Algemene conclusie: Deze methode vergroot de letterlijke en emotionele afstand tussen ouder en kind, past niet binnen responsief ouderschap (want het doel is die uitknop en niet het kind geven wat hij nodig heeft wanneer hij dat nodig heeft) en biedt het kind geen veiligheid. In uitzonderlijke gevallen, waarbij andere, meer responsieve en includerende, manieren niet  of onvoldoende werken, en er geen oorzaak voor het huilen is gevonden die kan worden weggenomen, kan het een tijdelijke oplossing zijn, die kindvriendelijker is dan de SSSSS methodes of de laat-maar-huilen aanpak.

1 gedachte over “Over SSSSS, de uitknop en zakken rijst

  1. […] is een middel om ervoor te zorgen dat het ongemak dat een kind levert, wordt beperkt. Het is een uitknop. Een mute-button (zie […]

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.