Geplaatst op 1 reactie

Onbewezen Wetenschappelijk Bewijs

onbewezen wetenschappelijk bewijs

OWB introduceer ik hiermee als nieuwe afkorting in wetenschappelijke publicaties en wetenschapsblogs: Onbewezen Wetenschappelijk Bewijs. Ofwel: onderzoekskwakzalverij.<

Mijn inspiratie voor dit blog kwam van dit artikel: Is medical science built on shaky foundations? – opinion – 17 September 2012 – New Scientist.

Hoe stevig is het bewijs in ”wetenschappelijke bewezen”.
In de medische wereld, en in de aanpalende werelden, hoort tegenwoordig elke handeling gebaseerd te zijn op wetenschappelijk bewijs, de term evidence based is een soort mantra en dogma met religieuze annotaties. Alleen wat onderzocht en gepubliceerd is, is waar, wat niet onderzocht is, is niet waar en veel van wat onderzocht is en negatieve of ongewenste uitkomsten had, wordt verzwegen.

onbewezen wetenschappelijk bewijsWat ook wordt verzwegen is het onbewezen wetenschappelijke bewijs. Een flink deel van alle handelingen in de zorg is op niets gebaseerd dat lijkt op wetenschappelijk bewijs. Er wordt hoog van de toren geblazen over Evidence Based Medicin (of Practice), maar van veel van de routines, handelingen en behandelingen die regelmatig worden uitgevoerd en toegepast is bij navraag geen solide bewijs voorhanden. De invulling van de begrippen wetenschap, echte wetenschap en wetenschappelijk zijn inmiddels zeer rigide geworden. Van de noodzaak van fantaseren, uitproberen, fouten maken en buiten de kaders denken, zoals de grondleggers van de moderne wetenschap deden, is niet veel meer terug te vinden, sterker nog, het wordt haast afgekeurd.

onbewezen wetenschappelijk bewijs

Dit is een curieuze quote van Einstein. Op het eerste gezicht. De feiten aanpasssen? Feiten zijn toch feiten? Nee, dus. Feiten zijn interpretaties van waargenomen werkelijkheid. En die interpretaties en die waarnemingen kunnen fout zijn. Wat Einstein, denk ik, bedoelde is dat als je theorie goed is, maar de uitkomst niet, dan ben je wellicht van verkeerde feiten of verkeerde waarnemingen of interpretaties uitgegaan. Ga terug, neem opnieuw waar en interpreteer opnieuw. En test daarna je theorie opnieuw.

 

onbewezen wetenschappelijk bewijsJules Verne, ongeveer de eerste schrijven van science fiction, dacht voor het schrijven van zijn fictie stevig over wetenschap na. Deze uitspraak van hem sluit ook goed aan op het thema van dit blog. Wetenschap hangt, in zijn visie en ook wel die van Einstein, aan elkaar van vergissingen en uitprobeersels. In de huidige wetenschap worden die uitprobeersels en vergissingen niet gepubliceerd. Dit is vooral funest voor het onderzoek naar geneesmiddelen, waar alle mislukte onderzoeken onder tafel worden geveegd en enkel de gunstige uitkomsten worden gebruikt voor het toelaten van medicijnen.

 

The Beauty and the Beast

(eerder gepubliceerd in 2012)
Belle en het Beest door Anne Anderson.

Ik kreeg vanochtend van verschillende kanten de link doorgestuurd naar een filmpje op Youtube ⇓ met daarop een korte lezing door prof. dr. Yvo Smulders met als titel ‘Het Evidence beest’’. Die titel trok uiteraard direct mijn aandacht. En het stelde niet teleur.

Hij begon zijn praatje met de conclusies, net of je de ontknoping van een detective verhaal als eerste leest. Een mooie stijlvorm, want het prikkelt direct de aandacht, vooral wanneer die conclusies lijnrecht ingaan tegen de gangbare mening van je publiek. De conclusies waren dat de waarde van EBM zwaar overtrokken is, dat het onmogelijk is om op die manier te werken en dat het meeste bewijs sowieso niet waar is, maar gekleurd door vooropgezette ideeën, slechte onderzoeksopzet of te grote beperkingen in de onderzoeksgroep. Alsof ik mezelf hoorde praten.

De afsluiting was even mooi, want daarin ontrafelde hij de mythe van Evidence Based zoals dat alom wordt geïnterpreteerd. Onder Evidence Based Medicin (EBM) wordt algemeen verstaan dat iets alleen goed is als het bewezen is volgens bepaalde standaarden, waarbij bovenaan staan de grote meta-analyses van goedgekeurde onderzoeken, op de voet gevolgd door de gerandomiseerde gecontroleerde onderzoeken (RCT’s). De oorspronkelijke definitie van de grondlegger van EBM, David Sackett, luidde:

’’EBM omvat de integratie van klinische expertise met het beste beschikbare externe bewijs en de voorkeur van de patiënt’’

En met extern bewijs bedoelde hij niet alleen de RCT’s en meta-analyses, maar ook bijvoorbeeld de algemene kennis van de fysiologie en pathologie. Beredeneerd bewijs op basis van bestaande kennis dus. De kennis en klinische ervaring van de dokter, bewijsvoering uit andere bronnen en de voorkeur van de patiënt is een heel wat bredere basis voor goed gefundeerd handelen. Deze bredere, oorspronkelijke definiëring is natuurlijk ook van toepassing op Evidence Based Practice (EBP) voor andere disciplines in de zorg. Zoals de zorg voor borstvoeding. Veel aspecten van die specifieke zorg kunnen eenvoudigweg niet volgens de normen van RCT’s worden onderzocht en veel methodieken vloeien eenvoudigweg voort uit de biologie van de lactatie en van het kind. De schoonheid van het ontwerp wint het van de waan van het beest. Wanneer we dat inzien volgt vanzelf het ‘’Happily Ever After’’ van het sprookje.

1 gedachte over “Onbewezen Wetenschappelijk Bewijs

  1. […] Onbewezen Wetenschappelijk Bewijs […]

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.