Geplaatst op 1 reactie

Afkolven of niet afkolven dat is de vraag

Afkolven of niet afkolven dat is de vraag. Wanneer beginnen en met welke techniek en met welk doel zijn de erbij horende vragen.

In een besloten groep voor lactatiekundigen ging het over kolven in de kraamtijd. Dat dat door kraamverzorgenden te vaak, te vroeg en te a priori wordt ingezet. Ik bracht in dat kraamverzorgende beter kunnen leren hoe ze moeders kunnen leren met de hand te kolven, waarop een collega antwoordde dat ze dat ook leren om als eerste toe te passen en de elektrische kolf bewaren als laatste redmiddel. Nu kan het komen doordat zij en ik in verschillende regio’s werken, maar ik heb nog geen enkele moeder horen vertellen dat er werd aangeraden om met de hand te kolven, anders dan een paar druppels colostrum in de eerste dag. Verder komt de elektrische kolf bij een grote variëteit aan borstvoedingsproblemen al eerste of als één van de eerste oplossingen uit de tas. Vrijwel nooit als laatste redmiddel. Nu is het natuurlijk ook zo dat wij lactatiekundigen jaren lang hebben geklaagd dat er te lang werd gewacht met alert zijn op het tijdig op gang komen van de melkproductie, dat er teveel een houding was van ”dat komt vanzelf wel goed” en ”kinderen hebben reserves voor dágen”. Daardoor konden kinderen erg veel afvallen en kon het lang duren voor ze terug waren op hun geboortegewicht. Toch is ook daar kolven niet dé oplossing.

beginpuntlijnIn een andere groep, voor moeders, vertelde een moeder dat haar kindje was opgenomen wegens blijvende verhoging en koorts en te weinig groei. Moeder krijgt als advies  in het ziekenhuis om na elke voeding na te kolven om de productie te verhogen. Dit is hetzelfde automatische-piloot-zonder-nadenken-advies als van de eerder genoemde kraamverzorgenden. Meten, wegen en apparaten inzetten. In onze overgetechnologiseerde maatschappij denken we alles in statistieken te kunnen vangen en alles te kunnen fiksen met apparaten en apps. (Even een taalkundig terzijde: zie je waar het woord app vandaan komt? Het is gewoon een afkorting van apparaat.)

Als het niet goed gaat met een pasgeboren baby, moet als eerste gezorgd worden dat die baby eten krijgt en tegelijkertijd moet worden uitgezocht wat de oorzaak is voor dat niet goed gaan. Niet groeien is niet de ziekte, het is een symptoom. Koorts is geen ziekte, het is een symptoom. Huilen is geen ziekte, het is een symptoom. Spugen is geen ziekte, het is een symptoom. Al die symptomen wijzen dus naar een ziekte of aandoening of naar iets dat kapot is als achterliggende oorzaak. Terwijl naar die oorzaak wordt gezocht, moet die baby voldoende te eten krijgen. Dat betekent dat het borstvoeding beleid wordt geëvalueerd en bijgesteld. Dat betekent voeden op verzoek met een minimum van 10-12 per etmaal in de eerste weken en voeden en drinken aan de borst met goede technieken.

Veilig slapen, veilig samen slapenLater meldt de eerder genoemde moeder dat haar meisje een keer 100 en een keer 55 had gedronken; het eerst was ”wat te veel” en het tweede zou door de verpleging wel als onvoldoende worden beschouwd, dacht moeder. Mijn antwoord was (een beetje kribbig, het was vroeg op de maandagmorgen): ”Is bij jou elke maaltijd exact evenveel gram? Hebben de ziekenhuismensen niet ook grote en kleine maaltijden en tussendoortjes, snacks en snoepjes? Er is geen enkele maat waaraan elke voeding ”hoort” te voldoen. Als een kind aan het einde van de dag in totaal maar kreeg wat nodig was. En zelfs dat kan van dag tot dag verschillen.”

Wat is dat toch met die obsessie voor cijfers en voorschriften van afgepaste en altijd exact gelijke hoeveelheden? Ik geef toe, ik heb een zus die altijd de aardappelen die ze voor een maaltijd schilde afwoog, maar dat wordt toch door de meeste mensen als ietwat overdreven ingeschat. En in restaurants worden portievolumes ook redelijk precies afgemeten, want dat is nodig voor de prijsbepaling, maar niemand verwacht dat je dat ook allemaal opeet en als het onvoldoende was mag je meer vagen. Maar in het gewone leven is het gewoon zo dat de gemiddelde westerse mens een stuk of 6-10 eet-, drink- en snackmomenten heeft per etmaal en dat daarvan geen twee hetzelfde volume hebben. Waarom verlangen we dan van een baby dat die wel elke maaltijd exact hetzelfde door ons vooraf bepaalde volume eet?

Terug naar het kolven. Als een melkproductie niet voldoet aan wat voor een kind verondersteld wordt nodig te zijn, zal als eerste altijd eerst het borstvoeding beleid moeten worden geëvalueerd en bijgesteld. Dus vaak en goed voeden. Als de baby niet in staat is om met drinken aan de borst voldoende melkproductie te genereren (bijvoorbeeld omdat zijn techniek niet eenvoudig te verbeteren is, door zwakte of door anatomische variaties in de mond), wordt als eerste getracht de baby daarin te ondersteunen door een combinatie van wisselvoeden (van borst verwisselen als de baby niet meer actief drinkt en dat doen tot beide borsten minimaal 2 keer aan de beurt zijn geweest) en diepe borstcompressie. Als dat nog steeds tot onvoldoende toename leidt, kan er worden nagekolfd om de borsten zo goed mogelijk leeg te maken. (De legere borst geeft vettere melk en stimuleert tot het opnieuw aanmaken van melk.) Die gekolfde melk wordt niet ook nog na gegeven, maar wordt bij de volgende voeding *aan de borst* bij gegeven. Dat nakolven gebeurt liefst met een combinatie van kolven met de hand en elektrisch kolven. Onderzoek heeft aangetoond dat dat de meeste opbrengst geeft, nu en op langere termijn. In de eerste dagen, als er voornamelijk kleine beetjes dik kleverig colostrum is, heeft afkolven met de hand altijd de voorkeur. Pas als een baby helemaal niet in staat is om aan de borst te gaan (dit wordt vaak weigeren genoemd, maar een baby die niet aan de bost gaat is een baby de dat niet kan, niet een baby die dat niet wil) is volledig kolven en op een andere manier voeden een optie.

Twee video’s in de bonus: 1 over afkolven met de hand en 1 over wat wel of niet indicaties zijn voor een onvoldoende melkproductie

 

1 gedachte over “Afkolven of niet afkolven dat is de vraag

  1. […] Meer over afkolven: Moedermelk – afkolven, bewaren, bewerken, voeden Andere aspecten van afkolven Kolven beïnvloedt bacteriële samenstelling moedermelk Dat gekolf altijd Afkolven op het werk Afkolven of niet afkolven dat is de vraag […]

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.