Geplaatst op Geef een reactie

Op het tweede gezicht en Mary Poppins

De trukendoos, de Mary Poppinstas, de Tardis, Hermione’s beaded bag: er zit meer in dan je aan de buitenkant zou denken.

Titelfoto: Julie Andrews als Mary Poppins, de nanny met een magische tas vol met trucjes en attributen voor elk denkbaar en ondenkbaar opvoedingsprobleem.

Op de Facebookgroep Dutch Geeky Mama’s United! (besloten groep, leuk om je bij aan te melden als je jezelf een Geeky Mama vindt, als je niet weet wat Geeky is, is het niks voor jou) postte iemand deze foto. Een zin in een verhaal over de wonderbaarlijke inpakvermogens van vrouwentassen, die worden vergeleken met ”de tijdmachine in een Britse SciFi serie” die van binnen een flink stuk groter is dan het aan de buitenkant lijkt. Geeks weten gelijk dat dat om Dr Who en de Tardis gaat. In de commentaren schrijft iemand dat ze bij zoiets meestal aan de tas van Mary Poppins denkt (zie het herblogte bericht hieronder). Ik associeer het al snel met de ”beaded bag” (met kraaltjes geborduurde zak-tas) van Hermione Granger, een side-kick van Harry Potter.

Waar het om gaat is, dat je aan de buitenkant niet altijd kunt zien wat iets werkelijk is. Of dat je aan iemands buitenkant niet altijd kunt aflezen wat voor persoon het werkelijk is. Er zit meer in dan je verwacht. Van dat meisje in die frivole rode jurk en op haar rode pumps zou je (als je haar niet kent) niet denken dat zij haar mannelijke gezelschap meermaals uit zeer precaire situaties redt, vaak met hulp van haar onuitputtelijk gevulde tasje. De groei van kinderen is zo’n onderwerp waar men vaak niet verder kijkt dan de buitenkant. Veel mensen, ouders en grootouders, maar ook zorgprofessionals, zien groei als de voornaamste, mogelijk zelfs de enige indicator voor gezondheid. En dus schieten veel mensen in de paniekmodus wanneer de groei naar boven of naar onder afwijkt van de krap omschreven norm. En bij verondersteld te veel of te weinig groeien wordt opnieuw alleen naar het meest voor de hand liggende gekeken, de buitenkant van de Tardis of de tassen en komt de voeding als schuldige naar voren. Vooral als die voeding borstvoeding is. Het is te veel of te weinig of er zit teveel of te weinig voeding in. Wees maar gerust, dit is hoogstonwaarschijnlijk.

Stap als dokter die Tardis binnen, graai als verpleegkundige eens in die tas van Mary of Hermione, en probeer uit te zoeken waarom die groei afwijkt. Vooral bij te weinig groei moet heel goed gekeken worden naar de andere factoren, zoals ontwikkeling en gedijen. Een goed gedijend kind, een kind dat ”lekker in zijn vel zit” kan in gewicht onder of boven het gemiddelde zitten en perfect gezond zijn. Kinderen die zich sneller dan gemiddeld ontwikkelen geven daaraan hun energie uit, dan blijft er weinig over voor snelle groei in gewicht of lengte. Als ze daarbij ook goed gedijen is er waarschijnlijk geen vuiltje aan de lucht. Een andere zaak is het het wanneer de dokter rondwarend in de Tardis op dingen stuit die niet goed gaan. Kinderen die ziek zijn kunnen meer energie nodig hebben dan ze krijgen met normale voeding. Ziekte vraagt namelijk meestal om extra energie.

Andere voeding gaan geven (kunstvoeding aan een borstbaby bijvoorbeeld) gaat daarbij niet helpen. Moedermelk is van zichzelf voedzaam genoeg en kan voedzamer gemaakt worden, maar ander voedsel kost meer energie om te verteren. De netto opbrengst van overgaan op of aanvullen met kunstvoeding is dus lager dan verwacht. Daarnaast geeft het ook andere gezondheidsrisico’s erbij. Moedermelk kan voedzamer worden gemaakt door ervoor te zorgen dat de borsten nooit overvol raken, want de legere borst geeft vettere melk. Als leeg houden niet goed lukt kan er ook worden gekolfd en kan de baby aan de legere borst worden aangelegd. Schep na een paar uur van de gekolfde melk het vet af en geef dat met een lepeltje aan de baby. Op die manier krijgt de baby een hoog-calorisch voeding in kleine volumes. Dit maakt de vertering makkelijker en levert meer bouw- en brandstoffen. Kinderen met een allergische aanleg hebben over het algemeen meer baat bij een moeder op dieet dan bij speciale dieet kunstvoeding.

Mary Poppinstas

Eerder gepubliceerd op het oude blog in 2012

Schreef ik eerder nog over borstvoeding au naturel, nu zal ik het hebben over de gemodificeerde natuur. Ofwel ‘’als borstvoeding au naturel niet helemaal natuurlijk vanzelf gaat’’. Als lactatiekundige kom ik natuurlijk op dagelijkse basis moeders en kinderen tegen waarbij borstvoeding niet vanzelf gaat en hulp nodig is. Het overgrote deel van de problemen is echter op te lossen zonder hulpmiddelen. Vaak is het probleem dat de verwachtingen van moeder en kind over wat een gezond aantal voedingen is of wat een ‘’goede voeding’’ is en over hoeveel voeding het juiste is, niet overeenkomen. Dan volstaat over het algemeen om moeder uit te leggen wat een kind verwacht (omdat het omgekeerde overduidelijk niet gaat werken).

Dan is er nog een flink aantal problemen dat is op te lossen door de houding van moeder en van kind en de verhoudingen tussen die twee aan te passen. Als voeden pijn doet of onvoldoende melk oplevert ligt dat er namelijk vaak aan dat het kind niet op een handige manier bij de borst kan en niet kan doen wat hij moet doen. Maar er zijn natuurlijk ook omstandigheden die een al dan niet tijdelijk hulpmiddel nodig maken. Daarvoor heb ik dan mijn Mary Poppinstas, vol met voor de hand liggende en minder voor de hand liggende trucjes en hulpstukken.

Zo kan het gebeuren dat een kindje nog niet in staat is om zodanig te drinken dat hij de melkstroom op gang kan brengen of houden. Dat is een probleem voor het kind, want hij krijgt geen eten. Maar ook voor de loop van de borstvoeding is het niet goed, want als er geen melk wordt afgenomen, wordt er ook geen nieuwe melk aangevoerd. Met andere woorden, de melkproductie komt niet op gang of loopt terug. Er zal dus moeten worden gezocht naar een manier om toch de baby van eten te voorzien en om de borsten tot melk maken aan te zetten. Melk uit de borsten halen kan ook door kolven. Afkolven kan met de hand of met een apparaat. De meest naturel methode is uiteraard met de hand. Vooral in de eerste dagen is dit heel simpel, maar ook voor grotere hoeveelheden melk is het goed te doen. Het moet wel even worden geleerd natuurlijk, maar dat moet kolven met een apparaat ook. Grote voordeel van het kunnen kolven met de hand is dat je nooit je spullen kan vergeten en dat je altijd en overal even kunt kolven als dat nodig is. Hoe het precies werkt lees je hier.

Om nu die afgekolfde melk aan de baby te geven zijn er allerlei mogelijkheden. Je kan het natuurlijk in een fles doen. Dat is voor veel mensen de meest voor de hand liggende methode, maar het is zeker niet de meest natuurlijke. Om te zorgen dat 1. het kind eten krijgt; 2. het de moeder niet al te veel tijd gaat kosten; 3. het kind een goede techniek aanleert en behoudt; 4. de borsten zo veel mogelijk worden gestimuleerd, is de meest voor de hand liggende manier om het kind de extra melk te geven terwijl hij aan de borst drinkt. Dat gaat heel eenvoudig met een spuitje en een voedingssonde of een opzetstukje. Melk in het spuitje (kan ook een potje of flesje zijn), sonde of opzetje erop en in de mondhoek terwijl het kind aan de borst drinkt. Hetzelfde lukt ook heel goed met een spuit met kromme punt, een zogenoemde kaakspoelspuit.
De hoeveelheid melk die wordt gemaakt kan ook aan heel andere dingen liggen dan alleen het onvermogen van het kind om de borst voldoende te stimuleren. Sommige moeders maken te weinig melk of denken dat ze te weinig melk maken. De meest voorkomende oorzaak van echt te weinig melk maken is te weinig melk vragen. Daaruit volgt dat de beste manier om meer melk te maken is om meer melk te vragen.  In de praktijk betekent dat over het algemeen dat er vaker of veel vaker moet worden gevoed dan werd gedaan. Voor veel moeders is het namelijk volkomen onmogelijk om in 5 keer per dag voldoende melk te maken. De borst heeft een individueel bepaalde opslagcapaciteit en voor de meeste moeders betekent dat dat zij minimaal elke 3 uur moeten voeden om voldoende melk te maken. Vaker kan ook nodig zijn en is volstrekt normaal. Het is een misverstand te denken dat dit in de loop van de tijd voor alle moeders minder wordt. Voor sommigen wel, voor anderen niet. Als plan A (vaker voeden) niet werkt, gaan we naar plan bij: naast vaak voeden proberen we een kruidenmiddel uit om de aanmaak van melk te vergroten of zelfs om de aanmaak van klierweefsel te vergroten. Dit kan in de vorm van thee met allerlei verschillende kruiden of een concentraat van kruiden in capsules.

Over hulpmiddelen

Eurolac! Blog ‘’Puur natuur’’

Problemen oplossen (november 2015)

Borstontsteking: ondersteunende behandelingsopties (mei 2016)

Hulpmiddelen en technieken bij pijnlijke en kapotte tepels (mei 2016)

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.